img109

stanów bydła Natomiast planowaną strukturę stada opracowuje się z uwzględ meniem tych czynników, od których jest ona uzależniona, tj od kierunku produk cji, rodzaju reprodukcji, długości użytkowania stada podstawowego, ostrości so lekcji w stadzie reprodukcyjnym oraz od liczby urodzonych zwierząt

Efekty produkcyjne w stadach uwarunkowane są między innymi ich strukturą W hodowli bydła mlecznego są one uwarunkowane strukturą stada jako całości i struktury stada krów. Nadwyżka dochodu nad kosztami produkcji mleka (mięsa) wzrasta wraz z przedłużeniem życia zwierząt w stadzie, głównie w wyniku niż szych kosztów remontu stada. Szacuje się, że koszt wychowu pierwiastki stanowi równowartość ok 5000 kg mleka.

Przy 6-7-letnim użytkowaniu krów*typu mlecznego struktura stada zapewnia jąca optymalny postęp genetyczny powinna być następująca (w %): krów - 53. jałówek cielnych - 16. jałówek do wieku 18 miesięcy - 21, jałówek do wieku 6 miesięcy - 10.

W selekcjonowanych populacjach bydła prawidłowością jest malejący udział coraz to starszych krów w stadach podstawowych i ich córek w remontowych stadach jałówek. Pożądany jest następujący udział córek (jałówek) po matkach, które ukończyły od pierwszej do szóstej laktacji (w %): I - 29, II - 23, Ili - 19, IV - 15, V - 9, VI-5.

Podstawę do analizy struktury stada, obsady inwentarza, rodzaju reprodukcji stanowi obrót stada.

Struktura grupowa krów w fermach W celu określenia potrzeb odpowied nich pomieszczeń inwentarskich oraz zapewnienia prawidłowej organizacji rozro du (unasiemania i ocieleń) oraz żywienia dostosowanego do poziomu dziennej wydajności mleka ustala się liczbę grup krów w poszczególnych fazach cyklu re produkcyjnego i produkcyjnego. Optymalna liczebność grup mieści się w prze dziale 10-20 sztuk i uzależniona jest od założonego rytmu produkcji, systemu doju (liczba stanowisk w hali udojowej) i utrzymania krów.

Grupy technologiczne stanowią podstawę podziału cyklu produkcji mleka na poszczególne odcinki (LGC), w których każda grupa krów przechodzi kolejne następujące po sobie fazy ocielenia, laktacji, krycia i zasuszenia Największą trudność konsekwentnego podziału stada krów na grupy stanowi zsynchronizowanie rui.

Kontrolowany rozród (synchronizacja rui), przy zachowaniu 7-, 10- 14- lub 21 dniowego rytmu produkcji, pozwala na jednoczesne unasienianie trzech technologicznych grup krów, z których jedna będzie inseminowana po raz pierwszy (skuteczność zapłodnienia 52%), druga po raz drugi (skuteczność 21% w stosunku do ogólnej liczby krów w grupie) i trzecia po raz trzeci (skuteczność 10%) Razem w jednym czasie w trzech grupach uzyskuje się 83% krów cielnych które będzie można połączyć w jedną grupę. Z tego wniosek, ze 17% krów powinno być wybrakowanych i na ich miejsce powinny wejść jałowice wysokocielne. Sytuacja taka będzie się powtarzać i zgodnie z rytmem produkcji będzie można stwo rzyć nową grupę.

Początek cyklu produkcyjnego każdej grupy technologicznej wyznacza rytm produkcji Rytm zauważa się w praktyce na przykładzie nasilenia akcji porodowych w pewnym okresie, przeklasowania zwierząt z sektora do sektora, sprzedaży zwierząt bądź formowania nowych grup technologicznych. Utrzymanie prawidłowego rytmu produkcji (tj okresu tworzenia grupy technologicznej) wymaga pokrycia każdej grupy krów w przeznaczonym na ten cel okresie (interwał rytmu) Należy dbać o to, aby okresy te były jak najkrótsze i następowały bezpośrednio po sobie, co umożliwi pokrycie wszystkich samic mających ruję. Najodpowiedniejsza długość interwału rytmu wynosi 7 dni lub wielokrotność tej liczby. Uzyskanie rytmicznej produkcji na fermach uwarunkowane jest rozrodem (cyklem płciowym krowy).

B. Zadania

1. Obliczyć stan średnioroczny jałówek oraz liczbę rotacji dla stada 200 szt utrzymywanych w cyklu produkcyjnym od 300 do 350 kg, przy dobowych przy rostach 550 g.

2    Obliczyć, ile cieląt można będzie sprzedać z gospodarstwa, w którym średni stan roczny wynosi 30 szt., a przeciętny okres ich pobytu w cielętniku wynosi 135 dni.

3    Obliczyć stan średnioroczny krów w oborze, jeżeli suma dni żywienia wszyst kich zwierząt wyniosła 50 000.

4. Obliczyć skład i strukturę stada bydła oraz określić kierunek chowu bydła

(tab. 27).

Tabela 27

Skład i struktura stada bydła

Grupy zwierząt	Liczba sztuk wybrakowanych	Przelo- towość (szt.)	Czas przebywania w grupie (dni)	Stan średni roczny _	Struktura stada (%)
Krowy
Jałówki cielne 18-27 mieś
Jałówki 0.5-1,5 roku
Cieliczki 2 tva. - 0.5 roku
Cielęta do 2 tyq.
Bukaty do 1 roku
Krowy wybrakowano
	X	X	X		100,0