img171

120

121

Argumentom ad personam (zwrócenie się bezpośrednio do oponenta)

Argumentom ad baculinum (odwołanie się do lęku, zastraszanie oponenta),    '

fe Z uczniami starszych klas szkoły podstawowej lub w gimnazjum zi ; y.alizować możemy następujący temat: Czy Ania z Zielonego Wzgór i powinna być lekturą obowiązkową dla współczesnej młodzieży?

z własnymi przekonaniami, uczą się niejako „technicznej strony debatowania i wczuwania się w racje przeciwników. Trzeba tu od razu wyjaśnić, że dobra debata bardzo angażuje uczestników (także dorosłych), co ma swoje dobre, jak i złe strony.

3.    Aby utrzymać młodzież w ryzach i zachować właściwą atmosferę dys

kusji niezbędne staje się teraz ustalenie regulaminu debaty i czasu jej trwania. Uczniowie w ciągu około 15 minut przygotowują argumenty (najlepiej w postaci pisemnej), ustalają plan swojej wypowiedzi, przewidując ewentualne argumenty przeciwnika i kontrargumenty oraz wybierają swoich przedstawicieli, np. po dwóch z każdej debatującej strony.    .    *■

4.    Naprzeciw siebie siadają dyskutanci z ewentualnymi notatkami sporzą- j |

dzonymi w trakcie przygotowań, a za nimi siadają ich zwolennicy. Uczniowie, którzy nie biorą bezpośrednio udziału w debacie, me podpowiadają swoim przedstawicielom, nie komentują, powstrzymują się od jakiejkolwiek reakcji. Mają inne zadanie: obserwują dyskusję i oceniają mówców wg wcześniej ustalonych z nauczycielem kryteriów.,.,«*

5.    Na dany znak przedstawiciele grup rozpoczynają debatę. Nauczyciel j udziela głosu i mierzy czas. Grupy otrzymują głos na przemian na prey- A kład trzy - czterokrotnie. Każda z grup dysponuje łącznym czasem 20 30 minut. Przed ostatnią rundą dobrze jest poinformować debatujących, że zbliża się ich ostatnie wystąpienie. Ma to ogromne znaczenie d a zaangażowanych emocjonalnie rozmówców, gdyż najczęściej me są | świadomi upływającego czasu, a muszą zgodnie z regułami gry, prze stawić teraz najcięższe argumenty i pięknie zakończyć swoje wystąpienie. Będzie się to liczyło przy ocenie mówców.

6.    Zakończenie debaty i jej ocena. Najpierw wypowiadają się debatujący, dzielą się swoimi odczuciami i oceniają swoje i przeciwników wystąpię-,; nie. Potem wypowiadają się zwolennicy jednej i drugiej strony przedsta-wiając plusy i minusy wszystkich czterech dyskutantów. Oceniają tresc .• merytoryczną wystąpień (siłę argumentów), kompozycję wypowiedzi,| zgodność z tematem, umiejętność trafnego odnoszenia swojej wypowic-| dzi do słów poprzednika (przeciwnika) oraz kulturę wypowiedzi - spon sób prezentacji stanowiska. Można przydzielać punkty za poszczególny kategorie (np.: treść, kompozycja, kultura wypowiedzi) lub dokonywać^ tylko oceny opisowej. Ostatnie słowo oceniające należy do nauczyciela.|

W debacie stosuje się następujące typy argumentów:

Argumentom ad iudicium (odwołanie się do powszechnie rozumianego zdrowego rozsądku),

Argumentom ad auditores (zwrócenie się do słuchaczy w celu pozyskania ich życzliwości),

Argumentom ad crumenam (wykorzystanie podarunku dla uzyskania przychylności obserwatorów),

Argumentom ad risum (odwołanie się do poczucia humoru audytorium, ośmieszając przeciwnika),

Argumentom ad populum (nawiązanie do spraw bezpośrednio interesujących wszystkich, także audytorium),

Argumentom ad yeritatem (podkreślenie zgodności prezentowanej tezy ze znaną wszystkim rzeczywistością),

Argumentom ad oculus (prezentacja dowodu rzeczowego), Argumentom ad hominem (wykorzystanie sposobu rozumowania oponenta dla jego pokonania),

Argumentom ad ignoratiam (wykorzystanie dla siebie nieznajomości rzeczy i spraw przez przeciwnika),

«u    ^wi ocenie s:

Argumentum ad baculinum (odwołanie nenta),

1 rzykład tzw. punktowej karty oceny mówców: Treść: 0-10 pkt    Kompozycja: 0-5 pkt

Punktacja: Dmżyna	Treść	Kompozycja	Kultura
A-Jan Kowalski
A - Zofia Małek
B - Robert Kama
3 - Jola Głodź

Zastosowanie: Przykład 1

st