11
normatywy czasowe stają się uniwersalniejsze. Gdy natomiast te elementy będą bardziej scalone, to normatywy tego rodzaju stają się mniej uniwersalne i zakres ich występowania jest ograniczony.
Wymienione na schemacie nr 5.1 metody analitycznego normowania różnią się między sobą sposobem ustalania potrzebnego czasu na wykonanie poszczególnych elementów pracy.
Metoda analityczno pomiarowa (badawcza) normowania czasu pracy polega właściwie na obserwacji rzeczywistego wykonania normowanego zadania roboczego, na ustaleniu właściwych przebiegów czynności i na mierzeniu zużytego czasu (najczęściej metodą obserwacji chronometrażo-wych).
Poszczególne elementy składowe jednej normy czasowej mogą być ustalone analitycznie za pomocą różnych metod. I tak, elementy pracy maszyny mogą być ustalane na podstawie bądź obliczeń, bądź normatywów pracy, bądź też pomiarów; analogicznie elementy pracy ręcznej i maszynowo- ręcznej mogą być ustalane bądź przy pomocy pomiarów, bądź normatywów technologicznych.
Metoda analityczno-pomiarowa (badawcza) jest względem innych metod sumarycznych metodą stosunkowo najdokładniejszą pod warunkiem przeprowadzania badań w sposób prawidłowy i przy odpowiedniej ilości pomiarów(obserwacji). Na tego rodzaju badania można pozwolić sobie w warunkach produkcji wielkoseryjneji masowej. Trzeba przy tym wyjaśnić, że określanie czasu może następować na specjalnych stanowiskach badawczych lub w warunkach prowadzonej produkcji.
Metoda analityczno obliczeniowa polega na obliczaniu czasu w oparciu o normatywy czasowe poszczególnych elementów pracy wchodzących w skład normowanego zadania roboczego, jak również w oparciu o znane możliwości rachunkowe, określające czas główny pracy. Jest to metoda najbardziej rozpowszechniona w normowaniu czasu pracy. Normatywy czasu na typowe czynności i normatywy technologiczne np. warunków skrawania są niezbędnym materiałem pomocniczym w stosowaniu metody obliczeniowej. W zależności od typu produkcji, normatywy czasu na typowe czynności mogą być bardziej lub mniej szczegółowe.
Istotę anałityczno-obłiczeniowej metody normowania czasu pracy podano na przykładzie normowania czasu operacji z zakresu obróbki skrawaniem.
W metodzie anałityczno-obłiczeniowej normowania czasu operacji zasadniczą uwagę skupia się na przeanalizowaniu i "wycenieniu" elementów