img237 (15)

I OK 2. PODSTAWY PS/.CZI I NKTWA

Granice występowania A.laboriosa ograniczane są barierami nie tyle geograficznymi, co klimatycznymi. Pszczoły te żyją na wysokości 1.600-3.500 m n.p.m. w Himalajach oraz w górach południowo-wschodnich Chin. Jest to wysokość, gdzie A.dorsata już nie dociera. A.laboriosa gniazdująca na południu, na niższych wysokościach zakłada gniazda w występach skalnych, rozwijając się w surowym klimacie górskim - w ojczyźnie rododendronów - gdzie temperatury obniżają się zimą poniżej punktu zamarzania.

A.Jlorea jest pszczołą południowo azjatyckich nizin, w niektórych rejonach jest jedynym gatunkiem pszczół. Jej areał rozciąga się dalej na zachód, łącząc się z innymi gatunkami azjatyckimi - aż do wybrzeży otaczających Zatokę Perską - nie sięga jednak zbyt daleko na północ i wschód. Zadziwiające, iż nowe rejony zasiedlenia odkryto w ostatnich latach w Afryce. W 1985 roku odkryto rodzinkę A.Jlorea w ogrodzie w pobliżu lotniska w Chartumie (Sudan). Dwa lata później wykryto już dziesiątki rodzinek w promieniu 20 km od pierwszego odkrycia. W 1990 roku spotykano pszczoły karłowate już w promieniu 50 km od Chartumu. Ten nowy członek fauny afrykańskiej radzi sobie całkiem nieźle. Podczas gdy A.mellifera w tej suszy, z powracającymi sytuacjami ekstremalnymi, udaje się przeżyć jedynie z ogromnym wysiłkiem. Badania biometryczne nowo odkrytej formy afrykańskiej pozwalają przypuszczać, iż pochodzą one od pszczół importowanych z Pakistanu. Centralny rejon występowania obejmuje całą południową część Azji, od Pakistanu po Indonezję, poza rejonami położonymi powyżej 500 m n.p.m. Na Filipinach osiągnęła jedynie Palawan i nie występuje na pozostałych wyspach. W Zatoce Perskiej występuje jedynie na wąskim pasie wybrzeża o subtropikalnym klimacie, gdzie temperatura spada najwyżej w ciągu 5 dni do 5°C. W czasie lata obserwowano także rodzinki na większych wysokościach, do 1.500 m. A.Jlorea występuje w tych samych rejonach co A.dorsata i A.cerana.

Rozprzestrzenienie pszczoły buszu skupia się wokół rejonów położonych wokół Morza Południowochińskiego. Występuje ona w południowej Tajlandii, Malezji, na Sumatrze, Jawie, Borneo, w południowo-zachodnich Chinach (Yunnan) i w Wietnamie. Wschodnią granicę areału jej występowania stanowią północno-wschodnie Indie (Darjeeling). Jest to pszczoła strefy podgórskiej, krainy pagórkowatej, w odróżnieniu od karliczki występującej na równinach. W Południowych Chinach spotyka się ją jednak na terenach położonych nie wyżej niż 1000 m n.p.m., co powoduje już dość trudną sytuację dla jej przeżycia, podczas gdy karliczka radzi sobie tam znakomicie nawet na wysokości 1.900 m n.p.m.

2.2.1. Literatura

Alpatov W.W. 1929, Biometrical studies on variation and races of the honeybec Apis mellifera L. Rev. Biol.,4, 1-57.

Kocniger G., Kocniger N., Mardan M., Otis G., Wongsiri S. 1991, Comparative anatomy of małe genital organs in the genus Apis. Apidologie., 22, 5, 539-552.

Koenigcr N. 1976, Neue Aspekte der Phylogenie innerhalb der Gattung Apis. Apidologie., 7, 3, 257-266.

Kocniger N„ Koeniger G., Punchiheva R.K.W., Fabritius Mo, Fabricius Mi. 1982, Observations and experiments on dance communication in Apis florea F. J. apic. Res., 21,45-52.

Koeniger N., Koeniger G., Wijayagunasekara N. H. P. 1981, Beobachtungen iiber die Anpassung von Varroa jacobsoni an ihren natiirlichen Wirt Apis cerana in Sri Lanka. Apidologie, 12, 1,37-40.

Koeniger N„ Wijayagunasekara N. H. P. 1976, Time of drone flight in the three Asiatic honeybee species (Apis cerana, Apis florea, Apis dorsata). J. Apic. Rec., 15, 67-71.

Kuang B. 1987, Two species of smali honeybee - a study of the genus Micrapis. Bee World, 68, 3, 153-155.

I indauer M. 1956, Uber die Verstandigung bei indischen Bienen. Z. vgl. Physiol., 38, 521-557.

Maa T. 1953, An enquiry into the systematics of the Tribus Apidini or honeybees (Hymenoptera). Treubia, 21, 525-640.

Peng Y. S., Fang Y., Xu S., Ge L. 1987a, The resistance mechanism of the Asian honeybee, Apis cerana Fabr., to an ectoparasitic mite, Varroa jacobsoni Oudemans. J. Invertebr. Pathol., 49, 54-60.

Peng Y. S. C., Fang Y., Xu S., Ge L., Nasr M. E. 1987b, Response of foster Asian honeybee (Apis cerana Fabr.) colonies to the brood of european honeybee (Apis mellifera L.) infested with parasitic mite, Varroa jacobsoni Oudemans. J. Invertebr. Pathol., 49, 259-264.

Roscnkranz P., Rachinsky A., Strambi A., Strambi C., Rpstorf P. 1990, Juvenile Hormone Titer in Capped Worker Brood of Apis mellifera and Reproduction in the Bee Mite Varroa jacobsoni. Gen. Comp. Endocrinol., 78, 189-193.

Ruttner F. 1988, Biogeography and Taxonomy of Honeybees. Springer Verlag, Heidelberg.

Ruttner F. 1992, Naturgschichte der Honigbicncn. Ehrenwirth Verlag, Miinchen.

Ruttner F, Maul V. 1983, Experimental analysis of the reproductive interspecific isolation of Apis mellifera L. and Apis cerana Fabr. Apidologie 14, 309-327.

Schneider P, Kloft W. 1971, Beobachtungen zum Gruppenverteidigungsvcrhalten der Óstlichen Honigbienc Apis cerana Fabr. Z. Tierpsych. 29, 337-342.

Va 11i E.. Summers D. 1988, Honigjager in Nepal. Blanckenstein Verlag. Miinchen.

Wongsiri S., Limbipichai K., Tangkanasing P, Mardan M., Rinderer T., Sylvester H.A., Koeniger G., Otis G., 1990, Evidence of reproductive isolation confirms that Apis andreniformis (Smith, 1858) is a separate species from symetrie ApisJlorea (Fabricuis, 1787). Apidologie., 21, 1,47-52.