7. POSTĘPOWANIE ZE ZWIERZĘTAMI
7.1. Obchodzenie się ze zwierzętami i zasady bhp
Obecnie nie ma jeszcze powszechnie obowiązujących przepisów dotyczących ochrof zwierząt gospodarskich. W niektórych krajach (Anglia, Norwegia, Szwajcaria) obowi^ żuje już ustawa o ochronie zwierząt gospodarskich Akty te stanowią że zwierzę należy dobrze traktować, uwzględn ać ich naturalny instynkt i me narażać na niepę trzebne cierpienie Minister rolnictwa wydaje szczegółowe rozporządzenia w zakres ochrony zwierząt, a lekarze weterynam oceniają stopień narażenia zwierząt w danycł warunkach na ból i Cierpienie. Podaje się również warunki, w jakich można wykonywa zabiegi chirurgiczne na zwierzętach
Rada Europy powołała Stały Komitet Konwencji Ochrony Zwierząt Gospodarskich który dotychczas opracował szczegółowe .Zalecenia' dotyczące drobiu, świń, bydła zwierząt futerkowych a w opracowaniu są dotyczące owiec i kóz. Polska i jej Rzą stają przed koniecznością podpisania tej konwencji i wprowadzenia jej zaleceń do usta wodawstwa. co nie jest łatwym zadaniem organizacyjnym i gospodarczym
W Polsce przepisy w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy (bhp) uwzględniaj główne czynności z zakresu lecznictwa weterynaryjnego i zabiegów zootechmcznyc u różnych gatunków zwierząt (nr BHP/15/60) Jak dotąd nie opracowano przepisó uwzględniających warunki pracy obsługi, lekarzy weterynarii i zootechników podcza masowych akcji profilaktycznych
W Polsce obowiązuje obecnie Rozporządzenie Ministra Rolnictwa, Leśnictwa i Gc spodarki Żywnościowej Nr 352 z dnia 22 12 1988 r w sprawie bhp przy obsłudze zwie rząt gospodarskich
Zwierzęta przez kopanie, bodzeme przygniecenie, gryzenie itp mogą powodowa urazy u ludzi. Najwięcej wypadków powodują konie (26,7%). psy (16%). bydło (9% pszczoły (3%), świnie (1%) i owce (0 4%) (Cena i Szymański 1971).
7.1.1. Poskramianie zwierząt
Aby zabezpieczyć ludzi jak i zwierzęta przed wypadkiem podczas pielęgnacji lu leczenia zwierząt konieczne jest ich unieruchomienie
Aby zbliżyć się do zwierzęcia, należy nawiązać z nim kontakt głosowy (zawołać p( imieniu), kontakt wzrokowy (zwrócić na siebie uwagę zwierzęcia) oraz kontakt fizyczn) (poklepać lub pogłaskać) Poniżej wymieniono metody poskramiania poszczególnyd gatunków zwierząt gospodarskich
Metody poskramiania bydła a) chwyt za głowę b) chwyt za przegrodę nosową c) chwyt zi fałd kolanowy, d) nałożenie kantaru e) założenie klucza nosowego, f) dutka udowa] g) dutka ogonowa, h) pętanie kończyn tylnych, i) podniesienie kończyny przedniej, j) podniesienie kończyny tylnej na drążku, k) drążek do prowadzenia buhaja za kółko nosowe, I poskrom (stałe stanowisko do poskramiania), m) kładzenie za pomocą linki.
Metody poskramiania świń a) założenie pętli na górną szczękę b) założenie dutk metalowej na górną szczękę c) uchwyt kleszczami za szczękę górną, d) kładzenie zł pomocą rzucadła sznurowego
Metody poskramiania koni a) nałożenie dutki na górną wargę, b) uniesienie koń czyny przedniej, c) uniesienie kończyny tylnej d) kładzenie za pomocą rzucadła zwy kłego
Na ryc. 17 i 18 pokazano niektóre metody poskramiania zwierząt
Hyi ł1 Sposoby poskramiania bydła
«) chwyt za przegrodę nosową, b) klucz nosowy, c) unoszenie kończyny tylnej na drążku. <l) /ułożenie pęt na kończyny tylne, e) tzw dutka ogonowa, f) kładzenie przy użyciu liny (Kulczycki 1950).
in Poskramianie koma i świni
n) założenie dulki na górną wargę, b) kładzenie za pomocą rzucadła. c) nałożenie pętli na górną szczękę (Kostyra 1972; Miiller 1960).
'łiiiffl I materiał do ćwiczeń zestaw sprzętu do poskramiania bydła koni i świń, miImw przeźroczy, model krowy
t t i Pytania i zadania
l I ‘odąć metody poskramiania bydła, świń i koni Zapoznać się z zastosowałem różnych metod i sprzętu do poskramiania zwierząt