IMGP6659

i). Tbchnlk* wykonania I k

nwd«r#<"'* na „paptrrrr ry#owym“ t.su

B.3. Tetmpaiua papyijfierus, roślina, z której rdzenia powstaje papier ryżowy

Japonii i eksportowana do Stanów Zjednoczonych na potrzeby amerykańskiego przemysłu sztucznych kwiatów.

W 1983 ograniczono produkcję „papieru ryżowego” na Tajwanie. Obecnie wytwarza się go na ograniczoną skalę, także mechanicznie. Jeden z największych ośrodków produkcyjnych w latach 80. znajdował się wHsin-chu.

Tetrapancuc papyrferus rośnie w formie krzewu lub małego drzewa¹. Swoją ostateczną wysokość osiąga po czterech lub pięciu latach, choć czasami potrzebuje aż siedmiu lat do osiągnięcia pełnego wzrostu. Z roślin mających od 3 do 7 lat uzyskiwano rdzeń z małą ilością wewnętrznych rozdziałów, gładki, o jasnej, błyszczącej powierzchni, śnieżnobiały wewnątrz i odpowiednio miękki. Rdzeń

iserwacja

f

II. 4. Produkcja „papieru ryżowego” - sposób cięcia arkuszy. Reprodukcja z albumu

roślin młodych jest biały i miękki, starszych brązowawy i chropawy, szorstki. Obok zabarwienia o przydatności rdzenia decydowała również jego średnica. I tak rdzeń o największej średnicy uzyskiwano z górnych partii łodyg lub pnia. Rdzeń o najwyższej jakości otrzymywano z roślin uprawianych na specjalnych plantacjach.

Proces produkcji „papieru ryżowego” obejmował kilka podstawowych czynności, które najogólniej można podzielić na przygotowujące roślinę do wyrobu papieru (a więc: przycinanie, moczenie łodyg w celu „obluzowania” rdzenia i wydobycie rdzenia na zewnątrz) oraz procesy związane z obróbką samego rdzenia (tj. suszenie, spiralne ścinanie rdzenia w długie zwoje, a w końcu przycinanie zwojów w arkusze różnych formatów)⁶ (il. 4).

Na tsu-so malowano farbami wodnymi. Jest to więc pod względem techniki wykonania malarstwo podobne do akwareli na papierze. Tym, co decydowało o przydatności tsu-so jako podłoża malarskiego, była jego białość, aksamitny wygląd powierzchni i komórkowa - niewłóknista budowa materiału. (il. 5) Dzięki jego specyficznej strukturze, porowatej i gąbczastej powierzchni, farby akwarelowe są łatwo absorbowane przez podłoże, które pod dotknięciem mokrego pędzla lekko pęcznieje, wybrzusza się i da-

I Szczegółowy opis procesu produkcji wraz z rysunkami podaje E. Bell, op.dt., s. 107-114.

1

Wg. D. Hunter. op.eit., s. 24; E. Bell, op.dt., s. 107.