IMG54 (5)

Archeologu* w teorii i w praktyce, A. Buko, P. Urbańczyk (red.)

Warszawa 2000: 75-86

ARCHEOLOGIA JAKO NAUKA HISTORYCZNA O KULTURZE. O BADANIU FORMY I FUNKCJI ZNALEZISK ARCHEOLOGICZNYCH

Anna Pałubicka (Poznań)

Głębokie zainteresowanie profesora Stanisława Tabaczyńskiego problemami metodologicznymi, a zwłaszcza ich odniesieniami do badań archeologicznych, stanowi dość rzadkie i tym cenniejsze zjawisko w naszej humanistyce akademickiej. Toteż zwróciło ono mą uwagę, kiedy z okazji sandomierskich prac wykopaliskowych w roku 1971 mogłam usłyszeć wypowiedzi Profesora związane ze wspomnianą tematyką, a także ośmieliłam się dołączyć do nich kilka słów ze skromnych pozycji niedawnego absolwenta poznańskich studiów archeologicznych oraz równie niedawnego doktoranta Instytutu Filozofii UAM, rozpoczynającego specjalizację w zakresie filozofii humanistyki. Nasza w ten sposób zaczęta rozmowa, chyba też i współpraca intelektualna, trwa, z długimi nieraz przerwami, prowadzona głównie za pośrednictwem artykułów, esejów i książek aż do dzisiejszego dnia.

Rozmowy owej nie zakłócały hałasy dobiegające z politycznej sceny naszego kraju czy różne ich echa; z tym można było sobie radzić, nie mówiąc (nie pisząc) o tym, czego nie dało się zaprezentować niekłamliwie. Trudność główna polegała na tym, że Profesor pytał mnie, współczesnego filozofa humanistyki, bardzo poważnie o dwie przynajmniej sprawy: (1) Jakiego typu nauką jest archeologia? (zależnie od odpowiedzi na to pytanie brzmiałaby odpowiedź na ukryte w nim pytanie zasadnicze: Jak należy ją uprawiać?), (2) Czy wiedza archeologiczna opiera się na jakichś nienaruszalnych fundamentach?

Odpowiadałam zawsze na obydwa pytania tak, aby (pomijając „polityczne hałasy”) nie zniechęcić Profesora do korzystania z inspiracji teoretycznych i metodologicznych