ulemie. Menu* J«P UWap na poczucie odpowiedzialności, co pitT'*' fn
U dziecku wzoiva powlnnościowego systemu samoregulacji. Taki ula dżlecko do ostrożnośd i zwany fest systemem preu Pewnym. Dzieją Lhn powinności czuje spokóf, u nlereałizujęce czuje pobudzenie i niepokój I ^ t\vtu‘*y sie silne ja powinnościowe. Ple|
Zarówno jeden* jak i drugi system przyczynia się do ukształtowania siW, w 1
uego, la przemyślanego. feieli natomiast rodzice nie angażuję się w wychowaj *al
lub su niedostępni czy nieobecni, to wzrasta prawdopodobieństwo ukształtuj* j u ich dziecka słabego ja przemyślanego. Dzieci o silnym systemie samonego^; pj cuj* więcej* by osięgać cele, a ich ja idealne czy /a powinnościowe charakterów. J stałości*, dlatego nadziej, choć intensywniej, derpię z powodu rozbieżnością. i ja rzeczywistym a stawianymi sobie celami.
ja przemyślane należy odróżnić od poczuda własnej wartości (self-estem)\jjj j
zawiera generalnę ocenę siebie w kategoriach aprobaty lub dezaprobaty (Baume^
1993). Poczucie własnej wartości jest „termometrem" pokazującym, jak przebiegaj ^
regulacja, Stabilne i silne Ja przemyślane nie przekłada się na stabilność poczuda j wartości. Na przykład silne ja powinnościowe w połączeniu z trudnymi wyzwany środowisku (człowiek nie realizuje powinnośd) może być przyczyną niestabilnojj poczucia własnej wartości i zdrowia emocjonalnego (Higgins, 1991).
Ludzie różnię się pod względem poczuda własnej wartości. Większość z nas ma pa zytywny wizerunek siebie. Jednak osoby z niskim poczuciem własnej wartości ocenią siebie umiarkowanie pozytywnie lub neutralnie, a elementy wiedzy o sobie pozostą nieraz w konflikcie (Campbefl, 1990; Jarymowicz, 2008). Warto przyjrzeć się innyn motywom zwięzanym z Ja, ponieważ to one wyznaczaję zdolność człowieka do trafhegp spostrzegania siebie i innych.
Ludzie codziennie szacują jakość elementów środowiska, takich jak obiekty czy miejsca, ale przede wszystkim oceniają cechy innych osób. Trafność tych ocen jest niezwykłe ważna w przewidywaniu i planowaniu działań. Psychologowie początkowo sądzili, że proces oceniania prowadzi do trafnych wniosków, i poszukiwali poparcia idei człowieka „intuicyjnego naukowca" który posługuje się rzetelnymi metodami obserwacji świata