pac* h. przy czym miarq tych strat jest sprawność lndykowanu jjj => I//!/. Jeżeli uwzględnia sit? również straty mechaniczne, gdzie praca użyteczna Wyniesie tyłka I, < 11, to ostatecznie sprawność całego procesu przetwarzania ciepła na pracę wyrazi się sprawnością ogólną
„ h h £ li
lub
*-Tsfe" [x,'u)
gdy moc silnika wyrażamy w kW, zużycie pary D w kg/s, a wartości entalpii w kJ/kg.
W technicznym układzie jednostek, wyznaczając moc w KM, zużycie pary D w kg/h i entalpię w kcal/kg i .stosuje się wzór
632 N'
I Dii-ii)
Sprawność ta, zależnie od warunków pracy maszyny parowej i jej konstrukcji, wynosi 0,l+-0,25, czyli że wskutek warunków fizycznych pracy maszyny osiąga ona małą sprawność, wykorzystując efektywnie najwyżej 25% dostarczonego ciepła, mimo iż dzięki wysiłkom człowieka sprawność jndykowana przekracza niekiedy 80%. Z tego, co natura pozwala wyzyskać, technika wyzyskuje do 80% i więcej.
Przykład 65. Tłokowy silnik, parowy pracuje przy ciśnieniu p = 12 a ta,, ar i 0,85 [ przed wpręźności p, = 0,15 ata. Znaleźć sprawność teoretyczną tej maszyny,, jeżeli lic przyjmuje, że przemiany- następują według obiegu Carnota i obiegu. Raakine‘a.
a) Obieg Carnota
nt-
T-T» ■ T
b) Obieg Rankine'a
459,9 -326,7 459,9
= 0,29 czyli 29»/o.
i 1169,94 0,95 *478,2 i 644,4 kcal/kg; i, = 53,84*0 * 565,9 Na początku teoretycznego rozprężania wartość entropii wynosi a | 0,5282+0,65 ■ 1,0396 = 1,5162 keal/flcg • deg)
Ponieważ rozprężanie odbywa się adiabatycznie, więc wartość entropii na początku a ! na koftcu rozprężania I jest taka sama
i»i, = 1,5162 1 0,1799 +*,*1,7822 kcal/(kg'deg) wobec tego wilgotność na końcu rozprężania wynosi
entalpia zaś
1,3383
an ——-
1,7322
0,772
to - 53,6+0,772-565,9 3 490,8 kcal/kg
Odpowiednie wartości entalpii wynoszą
Sprawność obiegu
m
i = 2695 kJ/kg i« = 2053 kJ/kg i'„ = 224 kJ/kg l, = 2695-2053 = 642 kJfkg
642
2695-224
0,26 lub 28'/»
h - I-i, - |
stąd zaś sprawność
I h 153,6
t-i' 044,4-63,6
etyli jest, jak należało się spodziewać, niższa niż przy obiegu Carnot*.
644,4 490,8 153,6 ! < »)lkg
Vi
0,26 albo 26*;.
Stosując układ SI:
a) Obieg Carnota — obliczenia nie ulegają zmianie
b) Obieg Ranklne’a
Vi-
t-J.
Przykład 66. Jednocylindrowa maszyna parowa pracuje pod stałym obciążeniem przy stanie pary dolotowej p = 10,04 ata i x = 1,0 oraz przy przeciwciśnie-niu Pa =* 0,20 ata, wykazując przy indykowaniu ciśnienie indykowane, średnie dla obydwóch stron tłoka pj — 2,105 at przy liczbie obrotów n —101,1 na minutą. Powierzchnia tłoka wynosi średnio F= 241,96 cm*, skok $—450 ram. Rozchód pary wodnej 0 = 111,68 kg/h. Znaleźć sprawność indykowaną tej maszyny.
(Zadanie rozwiązano przy użyciu wykresu i-s dla pary wodnej).
Moc indykowańa maszyny
Fp fsm 241,96 • 2,105 • 0,45 ■ 2-101,1
N, -- =-1 = 10,28 KM
1 60*75 60*75
Rozchód pary na 1 KM ■ h
D 111,08
dl = — = --—i 10,86 kg,'(KM | b)
tt( 10,28 ' *
Sprawność indykowana
%=—=—— gdzie li.= i—i.
Łtj dr.tf
Odczytując z wykresu i-s wartość t| dla danych warunków pracy maszyny, tzn. uwzględniając stan pary dolotowej i ciśnienie odlotowe, otrzymuje się
632
=1 y 0,402 4t 10,86 • 145
Obliczenia przeprowadzono dla przeliczonych w układzie SI następujących wielkości
p, = 2,06 bar Ti * 1,686 1/s F = 241,98* 10-*m* a *** 0,46 m O - 0,031 kg1$
255