416
K. M=-;
kie ekonomiczne kategorie, przy czym w każdej z tych kategorii, jak np. w handlu, konkurenc _ kapitale, pieniądzu, odnajdziemy tylko pewien określonyirozwinięty wyraz tych pierwsza i założeń.
Zanim jednak rozpatrzymy te kategorie, spróbujmy rozwiązać jeszcze dwa zadania.
1. Określić ogólną istotę własności prywatnej, jako rezultatu pracy wyalienowazt-wjej stosunku do własności p rawd z iwie ludzkiej i społecznej.
2. Przyjęliśmy wyobcowanie pracy, jej alienację jako fakt i poddaliśmy ten fakt analizie suwa się teraz pytanie, jak doszedł człowiek do alienacji, do wyobcowania swej pracy? Jakie uzasar -nie znajduje to wyobcowanie w istocie rozwoju ludzkości. Wiele już zrobiliśmy dla rozwiązania sę zadania, przekształcając zagadnienie pochodzenia własności prywatnej gadnienie stosunku pracy wyalienowanej do procesu rozwoju ludzkości. Bo kiedy mowa o wi i ności prywatnej, sądzi się, że chodzi o rzecz istniejącą poza człowiekiem. Kiedy mowa o ] chodzi bezpośrednio o samego człowieka. To nowe ujęcie zagadnienia zawiera już jego rozwiązazŁ
Ad. 1. Ogólna istota własności prywatnej i jej stosunek do własi ści prawdziwie ludzkiej.
Pracę wyalienowaną rozłożyliśmy na dwie części składowe, które się wzajemnie warunkują, cz są tylko różnymi wyrazami jednego i tego samego stosunku: przyswojenie występuje jako obcowanie,jako alienacja; alienacja jako przyswojenie, wyobcowan:-jako prawdziwe zyskanie praw obywatelstwa.
Rozpatrzyliśmy jedną stronę, pracę wyalienowaną wjej stosunku do samego robotnika i stosunek pracy wyalienowanej do siebie s amej. Jako produkt, jako nieuc-h rezultat tego stosunku otrzymaliśmy s t o s u n e k własności nierobotnika do rc: nika i pracy. Własność prywatna jako materialny, sumaryczny wyraz pracy wya nej obejmuje oba stosunki: stosunek robotnika do pracy, do produktu pracy i do nierobotnika oraz stosunek nierobotnika do robotnika ; produktu jego pracy.
Skoro już przekonaliśmy się, że w odniesieniu do robotnika, który poprzez pracę p r z y s ■ sobie przyrodę, przyswojenie występuje jako wyobcowanie, działalność własna jako działalr s kogoś innego i jako działalność kogoś innego, życie jako ofiara z życia, produkcja przedmior. j utrata przedmiotu na rzecz obcej siły, obcego c z ł o w i e k a, to rozpatrzmy teraz stosunek te?' c e g o pracy i robotnikowi człowieka do robotnika, do pracy i do jej przedmiotu.
Po pierwsze, trzeba zauważyć, że wszystko, co u robotnika występuje jako czynność nacji, wyobcowania, u nierobotnika występuje jako stan alienacji, wyobcow^a
Po drugie, że rzeczywisty, praktyczny stosunek robotnika w produkcji i <L ; duktu (jako stan ducha) występuje u przeciwstawiającego się mu nierobotnika jako stosunek : -tyczny.
Po trzecie, nierobotnik czyni w stosunku do robotnika wszystko, co robotnik czyni w stosu siebie samego, ale nie czyni w stosunku do siebie samego tego, co czyni w stosunku do robot