IMGB11 (4)

-    wyznaczyć objętość materiału wsadowego (wzory 8 2, 8.3), przy założeniu że nie występuje zgorzelina, tj z = 0,

-    wyznaczyć wymiary materiału wsadowego (wzór 8.4),

-    określić, czy konieczna jest operacja wstępnego śpęczania wsadu dla kutej odkuwki (pkt 2.1)

Na podstawie przeprowadzonych prób kucia i wykonanych pomiarów określić:

-    poprawność wykonania poszczególnych od ku wek analizując, czy wysokość odkuwki mieści się w założonej tolerancji oraz stopień wypełnienia rowka na wypływkę i wykrojów zwłaszcza w narożach,

-    dia której próbki wsadowej uzyskano najlepszą pod względem jakości odkuwkę,

> siłę kucia,

-    uzysk materiału odkuwki i procentowy udział odpadu w stosunku do objętości wsadu.

Sprawozdanie powinno zawierać:

-    krótki opis przebiegu ćwiczenia,

-    rysunek odkuwki,

-    tablicę zawierającą wyniki z prób kucia (tabl. 8.2),

-    wnioski i spostrzeżenia

Tablica 8.2

Wyniki prób kucia

	Materiał wsadowy				Odkuwka
	D. mm	U mm	V. cm*	D, mm	d* mm	H. mm	g« mm	mm	Vod cm^3	Vr cm^3	V. cm^3
1
2
Ui
4

5. LITERATURA

1 Wasiunyk P : Kucie matrycowe WNT, Warszawa 1987.

2. Wasiunyk P., Jarocki J.: Kuźnictwo i prasowńictwo. WSiP, Warszawa 1991.

3 Sypniewski R Technologia obróbki plastycznej na gorąco. Skrypt, Politechnika Warszawska, 1978.

Ćwiczenie 9

PRASOWANIE OBWJEDNIOWE NA PRASIE Z WAHAJĄCĄ MATRYCĄ

1.    CEL ĆWICZENIA

Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z budową i zasadą działania prasy z wahającą matrycą PXW-100AB oraz zbadanie wpływu kąta wahań górnej matrycy y na stopień odkształcenia plastycznego q> przy stałym czasie prasowania.

2.    WPROWADZENIE

Proces osiowego śpęczania materiału metodą prasowania jest jedną z najczęściej stosowanych operacji technologicznych mających na celu zmniejszenie wysokości h wstępniaka kosztem zwiększenia jego wymiarów poprzecznych d (średnica). W konwencjonalnych metodach prasowania nacisk wywierany jest na całą powierzchnię odkształcanego metalu, co powoduje, że proces taki staje się nieefektywny, jeżeli grubość wyrobu jest zbyt mała w porównaniu do jego wymiarów poprzecznych. Zasadniczą przyczyną tego jest tarcie na powierzchniach styku narzędzi z wyrobem. Siły tarcia powodują wzrost nacisku, co stwarza niebezpieczeństwo pękania zmęczeniowego narzędzi lub ich natychmiastowego zniszczenia. Tarcie materiału o narzędzia przy wysokich naciskach jednostkowych powoduje ponadto szybkie zużywanie się powierzchni roboczych narzędzi przez ścieranie. Gdyby nie było tarcia w miejscu zetknięcia się narzędzia z materiałem, nacisk jednostkowy p, wywierany przez narzędzie, byłby na całej powierzchni zetknięcia jednakowy i równy naprężeniu uplastyczniającemu c_p. W rzeczywistym procesie śpęczania zawsze występuje tarcie materiału o powierzchnię narzędzia, co powoduje, że stan naprężeń w elemencie spęcza-nym jest złożony i daleki od jednoosiowego ściskania. W miarę równomierny rozkład nacisków jednostkowych o wartości zbliżonej do wartości naprężenia uplastyczniającego c_p można uzyskać, prowadząc proces śpęczania w warunkach eliminujących wpływ tarcia, co przedstawiono w ćwiczeniu 1 pkt 2.2.

Sposoby zmniejszające wpływ tarcia są jednak dość uciążliwe, wymagają specjalnego przygotowania narzędzi i wymagają odpowiedniego prowadzenia procesu śpęczania.

Inną konsekwencją dużych sił tarcia występujących w procesie śpęczania jest nierównomierny rozkład odkształceń, powodujący powstanie baryłkowatego kształtu (beczkowatość) swobodnej powierzchni materiału spęczanego. Na powierzchni tej pojawiają się naprężenia rozciągające, prowadzące do przyśpieszonego pękania materiału odkształcanego. Obniża to graniczny gniot możliwy do osiągnięcia w jednej operacji i zmusza do stosowania kilkustopniowego śpęczania z międzyoperacyjnym wyżarzaniem rekrystalizu-jącym. Metoda prasowania na zimno przedmiotów metalowych odznacza się wieloma cennymi zaletami. Należą do nich: duża dokładność wymiarowa, dzięki której odpada konieczność dodatkowej obróbki wykańczającej, wysoka gładkość powierzchni, duża wydajność oraz korzystne własności wytrzymałościowe materiału odkształcanego na zimno. Do wad tej metody można zaliczyć:

• bardzo duży nacisk jednostkowy wywierany przez powierzchnię matrycy na odkształcany materiał. Na skutek tarcia nacisk ten wzrasta w miarę zmniejszania się grubości g . zgniatanego materiału w porównaniu z jego wymiarami poprzecznymi D Przy pewnej