IMGB87 (2)

5*

Porządek symboli cznego - pojawiający się, aby zastąpić ni*,* iwiadome siły wyobrażonego - oznacza dla Lacana szeroko ro2^ aianą ludzką wiedzę, osiąganą w trakcie uspołecznienia. Proc©_s ten dokonuje się poprzez język - ten porządek odróżnia człowieka od zwierzęcia. Człowiek nie jest twórcą symbolicznego, jest jego skutkiem. Nabywając wraz z" językiem takie lingwistyczne kategorie. Jak matka, o /ciec, zakaz kazirodztwa. tabu, _a przede wszystkim Imię Ojca i Prawo Ojca• jednostka sytuuje się w centrum kompleksu Edypa, konceptualizując to jako Językowy nabytek. Kluczowym określeniem dla rejestru (symbolicznego Jest nazwa /ailus: nae jest ona już dłużej oznaczeniem penisa, lecz wieloznacznym słowem dla opisania tych wszystkich wartości, które stoją w opozycji, do braku Cprzy czym Lacan bardziej podkreśla Jego dyskursywną moc aniżeli anatomiczną) f Z jednej strony fallus oznacza jakości, które podmiot zmuszony był utracić osiągając sferę symbolicznego. Z drugiej strony, fal-lvs oznacza przywileje i wartości charakteryzujące pozycję mężczyzny w patriarchalnym społeczeństwie: w tym sensie równoznaczne są z nim określenia Ojciec symboliczny, Imię^Ójca) Figura Z schematu rodzinnego wiąże relacje rodzinne, rejestry oraz Freudowską topogęaf\ię, ustawiając w czterech krańcach Z:

Ojca/Symboli-

czne/Superego. Istotny jest fakt, że obecny ojciec musi identyfikować się z ojcem symbolicznym, syn natomiast musi wierzyć, że ojciec Jest w posiadaniu fallusa. Matka w tym projekcie jest brakiem, przeciwwagą siły ojca, jej pragnieniem jest spowpdouąć^ aby syn dostarczył jej zagubiony fallus.

filmu

Realne• podobnie jak

.Realne,]trzeci rejestr - jeden z najbardziej zawikłanych punktów myśli Lacana i najmniej eksploatowany przez teorię

id, jest chaotyczne i nie podlega kontroli. Tak więc realne ma niewiele wspólnego z rzeczywistym, podmiot zaś odgraniczony jest od niego barierą symbolicznego.

Lacana podmiot podzielony, pluralny i antykartezjański C jest on autorem formuły:    "Myślę, gdzie nie jestem, więc

jestem, gdzie nie wyślę") spotkał

się z

dóbr ym pr zyj ęc i om

wirdd znmczrwj grupy teoretyków, głoszących #«t*rć podmi. o -w-Tak bowiem określił obecną fazą teorii filmu autor najberdzioj reprezentatywnego wybór u współczesnych tekstów teoretycznof il nowych» Bi11 Ni cholsf*

| Kim Jest bowiem podmiot w ki.nie^ Przestaje być bohaterem C ja.k w klasycznych teoriach! , nie Jest Jedynie osobą chodząęą cło kina. Podmi ot. wkracza na miejsce zarówno autor a—twór cy. Jak i odbiorcy. stając sią miejscem-w-dyskursie. Specyfiką tej postawy jest. także t.o. że sam tekst filmowy staje sią instancją podmiotową Cwszak jest. miejscem podmiotuD. która w istocie jest poddawana psychoanalizie.

Kreśląc poniżej zarys psychoanalitycznego modelu widza, zdecydujemy się na układ najbardziej pojemny. Istnieje w tej kwest i i kilka propozycji , z których dwie są najhardziej istotno. y^dary Ann    zainspirowana Elementem znaczeńym .wyobrażonym" Met za - proponuje;    określać widza poprzez cztery

cechy:    parę voyeryzm/ekshibicjonizm, fetyszyzm, sen oraz pozy

cji w stosunku do ekranu/lustra.⁴ Uczniowie Christiana Metza. Jacąues Aumont, Alain Ber gal a. Michel Marie i Marc Ver net w rozdziale V ^m,Est&tyh.i fi Irrm zakreślają cztery podstawowe obszary, na których swoje badania prowadzi psychoanalityczna refleksja nad widzem. Sa nimi:

13 Pragnienia widza,

23 Powiązanie widza z aparatem filmowym CcKsposi Łi/3,

3D Sytuacja metapsychologiczna podmiotu podczas projekcji filmowej »

43 "Miejsce widza" w sensie usytuowania w tekście?⁹

Moja propozycja zmierza do przedstawienia pełniejszej mapy wraz z zaznaczeniem podstawowych więzi między jej punktami.

Będzi e mowa o:

A3 Widzu śniącym - podstawowej koncepcji dla psychoanalizy,

B3 Widzu w lustrze - podległym procesowi identyfikacji.

O Pragnieniach widza:    skopofilii » voyeryzmie, f etymzyzmie.

D3 Jego pozycji w tekście —* systemie suture.

E3 Widzu słyszącym,

F3 Kobiecie-widzu.