Metody nauczania i wychowania 69
Preferujący metody nauczania spełnia funkcję kierowniczą, a wykorzystując metody wspierania edukacyjnego występuje w roli równoprawnego partnera uczniów.
Wspierając wysiłki uczniów nauczyciel wchodzi z nimi w pewien rodzaj interakcji społecznej, która może cechować się tym, że:
— zostaje podjęta przez jedną lub obie strony (uczestników tej interakcji) w sytuacji problemowej lub trudnej,
— w toku tej interakcji dochodzi do wymiany informacji, wymiany emocjonalnej, wymiany instrumentów działania lub wymiany dóbr materialnych,
— wymiana ta może być jednostronna lub dwustronna (kierunek „dawca-biorca" może być stały lub zmieniać się w różnych czasowych odstępach, poczynając od bardzo małych),
— w dynamicznym układzie interakcji wspierającej można wyróżnić osobę wspierającą (pomagającą) i odbierającą wsparcie,
— dla skuteczności tej wymiany społecznej istotna jest odpowiedniość między rodzajem udzielanego wsparcia a potrzebami odbiorcy wsparcia,
— celem interakqi wspierającej jest spowodowanie u jednego lub obu uczestników tej interakcji zbliżenia do rozwiązania problemu, osiągnięcia celu, przezwyciężenia sytuacji trudnej (konkretyzacja celu wsparcia zależy od rozpoznania problemu i diagnozy trudności75).
W każdym typie współdziałania nauczyciela z uczniami oraz uczniów między sobą, opartego na jakiejkolwiek metodzie wspierania edukacyjnego (podającej, niepodającej) proces udzielania pomocy powinien cechować się dwustronnośdą, a stosunki między uczestnikami edukacyjnej interakcji powinny być: równoprawne, partnerskie, zrównoważone, przyjemne, mobilizujące do edukacyjnego wysiłku itp.76.
75 Sęk H„ Wsparcie społeczne — co zrobić, aby stało się pojęciem naukowym? „Przegląd Psychologiczny" 1986, t. XXIX, nr 3, s. 793-794.
76 Kujawiński J., Metody edukacji loczesnoszkolnej. „Życie Szkoły" 1995, nr 1, s. 19.