6 Metody zliczania zbiorów i funkcji 13
1. przenosimy n — 1 górnych krążków z A na B posługując się wieżą C, wymaga to an-1 ruchów,
2. przenosimy dolny, największy krążek z A na C, to jest jeden ruch,
3. przenosimy n — 1 krążków zBnaC posługując się wieżą A, wymaga to an-\ ruchów.
Ostatecznie mamy
0-n
dn— 1 + 1 + dji— i — 2(ln—i + 1,
i w postaci jawnej
Możemy teraz odpowiedzieć na zadane na początku pytanie. Przeniesienie n krążków zajmie ponad 3000000000000 lat. Komputer z procesorem 3GHz wykonywał by to zadanie ponad 1000 lat.
Licząc samochody na parkingu, komputery w pracowni, albo studentów na wykładzie, zliczanym elementom „przyczepiamy” etykietki z kolejnymi liczbami naturalnymi zaczynając od 1. Gdy wyczerpiemy Uczone elementy to ostatnia z przyczepionych etykiet mówi ile w zbiorze jest elementów. Ta procedura to nic innego jak konstrukcja bijekcji / z zadanego zbioru X na podzbiór {1,2,... ,n} zbioru N.
Tak więc podstawy formalne do zagadnienia zliczania zbiorów i funkcji już mamy. Zostały one wprowadzone w podrozdziale 3 jako równohcznośś zbiorów. Aby pohczyć ile dany zbiór X zawiera elementów należy wskazać bijekcję / z X na zbiór, którego ilość elementów znamy.
6.1 Zasada mnożenia
Twierdzenie 6.1 (Zasada mnożenia). Dla dowolnych zbiorów skończonych A\, A2,.. •, An mamy
Przykład 6.2. W turnieju szachowym biorą udział dwie drużyny: czerwonych i niebieskich. Drużyna czerwonych liczy 5 zawodników, natomiast drużyna niebieskich
7 zawodników. Ile różnych indywidualnych pojedynków może być stoczonych, jeśli zawodnicy jednej drużyny nigdy ze sobą nie walczą?
Niech C i N będą zbiorami odpowiednio czerwonych i niebieskich. Każdy pojedynek może być interpretowany jako uporządkowana para (c, n), gdzie c G C, n € N. Zatem liczba pojedynków to liczność zbioru C x N. Z zasady mnożenia 6.1 mamy
\C x N\ = \C\ ■ |JV| = 5 • 7 = 35.