Zasady nauczania 77
— zasada zespołowośd,
— zasada indywidualizagi83.
Jest to zakres zasad wychowania rozumiany jako nadrzędny proces i świadome działania pedagogiczne. Z tych propozycji wywodzą się bardziej szczegółowe zasady, właściwe poszczególnym dziedzinom wychowania.
Gdyby dokonać analizy znaczeniowej powyższych zasad, to poszczególnym z nich można przyporządkować zasady wymieniane w klasycznych typologiach występujących choćby w podręcznikach do dydaktyki takich autorów jak Cz. Kupisiewicz i W. Okoń. I tak:
— zasadzie motywacji i aktywności — świadomego i aktywnego udziału uczniów,
— zasadzie praktycznośd — wiązania teorii z praktyką,
— zasadzie bezpośredniośd — poglądową,
— zasadzie receptywnośd — przystępnośd kształcenia, zasadzie systemowośd — systematycznośd,
— zasadzie trwałośd — trwałośd wiedzy,
— zasadzie zespołowośd i indywidualizacji — indywidualizacji i zespołowośd.
Zasady nauczania są więc szczegółowszymi prawidłowo-śdami wynikającymi z zasad wychowania, odnoszącymi się do procesu kształcenia będącego dziedziną wychowania.
W podręcznikach do dydaktyki różni autorzy przyjmują nieco odmienne ujęde zasad dydaktycznych i różnią się między sobą liczbą, a także ich kolejnośdą. Są to propozycje zbliżone, które pozwalają na ich przedstawienie w następującej kolejnośd:
— zasada świadomego i aktywnego udziału uczniów,
— zasada wiązania teorii z praktyką,
— zasada poglądowośd,
— zasada przystępnośd,
— zasada systematycznośd,
M Encyklopedia pedagogiczna..., op. cit., s. 979-991