IMGi05 (2)

rozwoju mowy, jak i czynniki genetyczne, dziedziczne mogą być przyczyną zaburzeń rozwoju języka. Najczęściej jednak fragmentaryczne deficyty czy opóźnienia mowy mogą być spowodowane nieprawidłowym oddziaływaniem na małe dziecko w rodzinie, w przedszkolu czy szkole.

Przyczynami w środowisku są:

-    brak bodźców stymulujących rozwój języka (rozmów, opowiadań, czytania literatury);

-    brak zainteresowania ze strony rodziców pierwszymi wypowiedziami dziecka, co tłumi aktywność werbalną i opóźnia rozwój mowy;

-    brak udzielania odpowiedzi na zadawane pytania;

-    wprowadzanie nakazów „milczenia” - izolacji słownej;

-    brak akceptacji i uznania wypowiedzi dziecka;

-    ośmieszanie i wyśmiewanie, względnie naśladowanie nieprawidłowych wypowiedzi dziecka;

-    stosowanie kar (negacja) za każdą niepoprawną wypowiedź;

-    nieprawidłowe metody w zakresie opanowania form gramatycznych mogą spowodować opóźnienie rozwoju mowy, na przykład: rodzic czy nauczyciel zadaje pytanie: Jaka to jest pora roku? i wymaga odpowiedzi całym zdaniem: To jest pora roku jesień; jest to zdanie sztuczne, nielogiczne, niemające zastosowania w mowie potocznej;

-    przerywanie wypowiedzi i ukazywanie logicznych błędów ma wpływ na obniżenie stopnia aktywności werbalnej;

-    brak organizowania sytuacji sprzyjających wyzwalaniu aktywności słownej (dziecko nie mówi dostatecznie dużo, ponieważ zamiast wypowiadania się, prowadzenia dialogu, spędza czas na słuchaniu, kopiowaniu rzeczy, recytowaniu itp.); jest to przykład środowiska nie tylko smutnego, ale po prostu niewłaściwego, gdzie dorosły woli tylko mówić, niż słuchać wypowiedzi dzieci;

-    brak udzielania odpowiedzi na zadawane pytania przez dzieci;

-    samotne spędzanie czasu przed telewizorem.

67