ksiega
4

136

metod postępowania korekcyjnego wymienione pięć sfer powinny być uwzględnione równolegle Cóż bow iem z wyrównania warunków mięśniowo-więzadłowych jeśli osoba cały czas funkcjonuje w niekorzystnych warunkach środowiskowych. Nierealne jest także Zadanie utrzymania korekcji lokalnej lub globalnej kręgosłupa jeśli zapominamy o oddziaływaniu na sferę .kostno-stawową. Wiodącym celem reedukacji posturalnej w wadach postawy powinno być ukształtowanie i doskonalenie nawyku prawidłowej postawy ciała. Zasadniczym celem reedukacji posturalnej powinna być pomoc w realizacji własnego typu psycho-fi/yc/nego osoby, a nie dążenie do kształtowania jej na wzór i podobieństwo wyimaginowanego i sztucznego ideału postawy. Osiągnięcie tego uwarunkowane jest etiologią, rodzajem, stopniem ciężkości wady i postępowaniem korekcyjnym. Wyodrębnia się pięć etapów reedukacji posturalnej:

uświadomienie osobie specyfiki jej wady.

przywrócenie prawidłowej ruchomości kostno-slawowo-wię/adlowcj i mięśniowej.

wyrobienie umiejętności korekcji lokalnych i globalnych.

wyrobienie wytrzymałości posturalnej. tj. zdolności do długotrwałego utrzymania

prawidłowej postawy,

- utrwalenie osiągniętej korekcji postawy ciała.

W pierwszym etapie reedukacji posturalnej nic chodzi tylko o uświadomienie osobie poszczególnych nieprawidłowości postawy dla niego charakterystycznych, lecz także możliwych negatywnych konsekwencji w przypadku zlekceważenia problemu. Przekonanie o tym jest sprawą ważną, kształtuje bowiem świadomy, aktywny stosunek do procesu korekcyjnego Uświadomienie charakteru wady postawy i opanowanie umiejętności korekcji wzrokowej oraz korekcji czuciem głębokim, jest zadaniem trudnym. W tym celu powinna być wykorzystana m.in. metoda kontroli wzrokowej, tzw. autokorekcja przed lustrem poslurogralicznym lub ekranem monitora. Na lustrze powinny znajdować się wyrysowane pomocnicze linie poziome i pionowe ułatwiające korekcję poszczególnych elementów postawy. Najbardziej przydatna jest metoda zastępczego sprzężenia zwrotnego (feedback). Drugi etap polega na stosowaniu technik eliminujących bloki czynnościowe stawów, oraz wyrównujących dystonię mięśniową. Zadaniem trzeciego etapu jest wyrobienie umiejętności korygowania wadliwej postawy na drodze korekcji lokalnych, a następnie globalnych. Chodzi o „wygaszenie" dotychczasowego nieprawidłowego nawyku, którego podstawą jest często wadliwe podłoże morfologiczne. Dopiero w wyniku zróżnicowania pojęć „co dobre, a co zlc” w postawie dochodzi do wytworzenia nawyku prawidłowego. Zadanie to wymaga milionów powtórzeń i jest niezwykle trud-

nc. Celem czwartego etapu jcM wyrobienie zdolności do długotrwałego ier/vnau dirjga wancj postawy, zaś piątego wyrobienie umiejętności automatycznej-i —    dar>gw»

ncj. prawidłowej postawy w różnych warunkach życia codzitanegp. bez    aytq kam-

troli. świadomości. Według Kutzner-Kozińskięj (2001) istotę et2pów korekcji —*—    ■

słowach wiedzieć—chcieć—czuć-umieć V. miarę mo/bwoso najpierw dążymy do anamęcm przyczyny wady oraz zapobiegamy jej rozwojowi, a następnie usiłujemy nepanOmńć tę /likwidować. Kiedy jest to nierealne staramy się możliwie optymalnie ją skompensować i przystosować osobę do dalszego życia pomimo dysfunkcji

5.1. Zasady reedukacji posturalnej

Według Dcmeła (1962) proces nrihd m ji posturalnej powinien być harmonijnym poiąae-nicm elementów biologicznych z h um an: > tyczny mi Ponępowwe korekcyjne wymaga mm-J om ości szeregu zagadnień metody czny eh Wybór metody świadomego i konsefcwcamne masowanego postępowania korekcyjnego podporządkowany jest zasadom obowjąngącyc; zarówno w wychowaniu fizycznym, jak i w rehabilitacji ruchowej W cdług śowceiuo i Sał-cza (1990) najważniejsze z nich to.

zasada nie szkodzić łupokrmc-wswskic primutn non nocert. jest naczelną zasada, en^ Obowiązuje ona wszędzie tam. gdzie chodzi o zdrowie człowieka, a zatem także i • postępowaniu korekcyjnym.

zasada powszechności, wczesnosci. kompleksowości i systematyczności - cztery pod-stawowc zasady rehabilitacji. Zasada powszechności narzuca konieczność zajmcmnma ss wszystkimi osobami wymagającymi postępowania kondycyjnego, u podsuń* czego iszy uprzednia diagnoza. Zasada w czesnosci mówi. Ze im wcześniej rozpoczęto    <*■

większa jego skuteczność Kompleksowość dotyczy pr/ypaJkow cięższych, w ktcaycłi same tylko ćwiczenia korekcyjne są niewystarczające Często konieczne jest zastosowanie dodatkowych środkow tnp czynników fizykalnych, przedniiotów ortopedycznych !ub operac-t' Zasada s> stcmatyczności me wymaga specjalnego uzasadniania Wiadomo bowiem. -*e c«> c/cnia wykonywane „od przypadku do przypadku"nic mają żadnej wartości.

zasada podmiotowego traktowania osób poddawanych postępowaniu korckcynientu oraz św iadomości i aktywności są ze sobą głęboko potsią/anc /adne dziecko idrowc łub upośledzone mc jest „przypadkiem" lub biernym przedmiotem narzuconych zabiegów, lecz żysvą. czującą osobowością, a więc podmiotem. aktywnsm i świadomym partnerem W świetle biologicznego podejścia umyka fakt. że dziecko to mc „bierny konsument", nic przedmiot