100 3 Formy pcŁwaoorganuAcyjnc prrtdnęhioratw i ich pgckłiuiccnia______
przedsiębiorstw państwowych, oparte na przepisach ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji tych przedsiębiorstw, wykorzystywane tą także w procesach prywatyzacyjnych prowadzonych na podstawie innych przepisów prawnych.
Na mechanizmie prywatyzacji pośredniej opiera się program Narodowych Funduszy Inwestycyjnych (NFI), w ramach którego akcje spółek powstałych w wyniku komercjalizacji przedsiębiorstw państwowych były wnoszone do NFI, które z kolei prywatyzowano przy zastosowaniu tzw. świadectw udziałowych. Mechanizm prywatyzacji, pośredniej był wykorzystywany w ramach bankowych postępowań ugodowych (obejmowanie przez wierzycieli akcji lub udziałów w spółkach powstałych w wyniku przekształcenia przedsiębiorstw państwowych w zamian za wierzytelności), a także (dotychczas wyłącznic komercjalizacja) w ramach przekształceń prawno-organizacyjnych przedsiębiorstw o szczególnym znaczeniu dla gospodarki państwa (sektor paliwowo-energetyczny, zbrojeniowy itp.).
Sprzedaż i wniesienie do spółki, stosowane w ramach prywatyzacji bezpośredniej, wykorzystywane są również jako sposoby zagospodarowania majątku przedsiębiorstw likwidowanych lub upadłych. Możliwość sprzedaży, wnoszenia do spółek czy wydzierżawiania swych składników majątkowych mają wreszcie - w określonych granicach - same przedsiębiorstwa państwowe. Wszystko to wskazuje na istnienie możliwości przeprowadzania procesu przekształceń własnościowych przedsiębiorstw państwowych w sposób zróżnicowany i dopasowany do warunków konkretnego przedsiębiorstwa. W tym sensie stosowane od 1990 roku, modyfikowane i uzupełniane rozwiązania dotyczące prywatyzacji tych przedsiębiorstw „zdały egzamin", stając się istotnym elementem przekształceń gospodarki
Prywatyzacja, jej zakres, tempo i metody są ciągle tematem absorbującym zarówno poważną część społeczeństwa (w tym głównie załogi przedsiębiorstw państwowych), jak teoretyków i praktyków gospodarki czy polityków. Nie może to dziwić, jeśli wziąć pod uwagę ekonomiczne i społeczne znaczenie tego procesu. Istotne jest przy tym, by ciągłe dyskusje i propozycje nowych rozwiązań nie wpływały negatywnie na jego tempo, lecz usprawniały go i dynamizowały.
Z mikroekonomicznego punktu widzenia dotychczasowy przebieg procesu prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych zasługuje na ocenę pozytywną. Sprywatyzowane przedsiębiorstwa okazują się bowiem z reguły bardziej sprawne ekonomicznie i lepiej przystosowane do zmieniających się wymagań szeroko pojętego rynku.
[1] Bro/j Ej Drogi i bariery prywatyzac/i przedsiębiorstw państwowych Lódi UL 1993.
(2] Ustawa z JO sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych Dł U. 1996 nr 118, pot 61.
1. Pnadstaw podstawowe cechy spółek osobowych i kapitałowych Czym różnią się one w sferach; majątku, odpowiedzialności i zarządzania?
2. Jakie cechy wyróżniają przedsiębiorstwo państwowe spośród pozostałych form prawno-organizacyjnych przedsiębiorstw?
3. Omów kwestię alternatywności prawno-organizacyjnych form przedsiębiorstw. W czym wyraża się istota problemu; jakie są podstawowe kryteria wyboru formy przedsiębiorstwa?
4. Jakie są podstawowe cechy procesów likwidacji i upadłości przedsiębiorstw? Jakimi przyczynami mogą być one wywołane i jak można im zapobiegać?
5. W czym wyraża się istota przekształceń własnościowych przedsiębiorstw państwowych?
6. Przedstaw podstawowe różnice pomiędzy pośrednią a bezpośrednią drogą prywatyzaq'i.