Jeżdze motorowerem Komar2

5. Zespól napędowy

2 nazwą „zespól napędowy” spotkaliśmy się w pierwszym rozdziale książki. Być może nazwa ta wyda się niektórym Czytelnikom nieco dziwna, jednak jest ona technicznie uzasadniona i w technice powszechnie używana.

W skład zespołu napędowego wchodzą takie mechanizmy jak' silnik, sprzęgło, skrzynka piegów. Są one zamknięte wewnątrz wspólnej obudowy i z tego powodu nazywane często mylnie sil-] nikiem.

W tym rozdziale zajmiemy się opisem kolejno wszystkich mechać nizmów tworzących zespól napędowy.

5.1. Silnik

5.1.1, Zadanie i zasada pracy silnika

Źródłem napędowym motoroweru jest silnik spalinowy. Silnik spalinowy jest maszyną, w której energia cieplna pochodząca ze spalania mieszanki benzyny z powietrzem zostaje zamieniona na energię mechaniczną. Proces zamiany energii cieplnej na mechaniczną następuje w komorze spalania. Energia mechaniczna przenosi się na dalsze części silnika za pomocą tłoko. Stąd też silniki używane w motorowerach nazywamy spalinowymi silnikami tłokowymi.

Posługując się uproszczonym rysunkiem (rys. 5-1) motoroweru objaśnimy z grubsza, w jaki sposób energia spalania zamienia się w pracę powodującą obrót tylnego kola, a zatem i ruch motoroweru.

W cylindrze 2, zamkniętym szczelnie od góry głowicą 2, porusza się ruchem prostoliniowym w górę i w dól tłok 3. Mieszanka paliwowa złożona z powietrza i benzyny, doprowadzana do przestrzeni cylindra zwanej komorą spalania, zostaje w określonej chwili za-

palona w wyniku pojawienia się iskry elektrycznej na elektrodach świecy zapłonowe i 4. Spalanie mieszanki wewnątrz cylindra ma przebieg gwałtowny, wskutek czego ciśnienie gazów w komorze spalania szybko wzrasta i gazy naciskają na tłok, który przesuwa się ku dołowi.

Prostoliniowy ruch tłoka zamieniany Jest za pośrednictwem kor-bowodu 5 no ruch obrotowy walu korbowego 6. Na wale korbowym osadzone jest sprzęgło i koło zębate 7, przekazujące ruch obroto-

Rys. 5-1. Schemat przeniesienia napędu z silnika na koło tylne l — cylinder. I — głowica, 3 — tłok, 4 — świeca zapłonowa, 5 — korbowód. <« — wal korbowy. 7 - iprzęglo I kolo zębate. « — kolo zębate, osadzone na    w^odza^W

do skrzynki biegów, f — kolo łańcuchowa (txw. zdawcze). !# — łańcuch napędowy.

11 — koło łańcuchowe sprzężone z piastą koca tylnego

wy na kolo zębate 8, które osadzone jest na wałku wchodzącym do skrzynki biegów. Ze skrzynki biegów wychodzi z kolei wałek, na którym osadzone jest kolo łańcuchowe (tak zwane zdawcze) 9, połączone łańcuchem napędowym 10 z kołem łańcuchowym 11. To ostatnie sprzężone jest z piastą kola tylnego i powoduje jego obrot, a więc ruch motoroweru. _

Charakterystyka silnika oraz przełożenie są tak dobrane, zęby motorower nie przekroczył dopuszczalnej prędkości 40 km/h.

Wielkości charakterystyczne silnika

Wielkości charakterystyczne silnika są to wielkości, które występują we wszystkich silnikach i pozwalają porównać różne silniki pomiędzy sobą. Głównymi wielkościami charakterystycznymi, z którymi spotykamy się najczęściej są: pojemność skokowa i moc silnika. Wielkości te wymienione są w tabliczce znamionowej pojazdu. Następne wielkości charakterystyczne to: średnica cylindra,