medsadowa7

4.8.1.4. Krwotok do komór, do struktur istoty białej

Urazy mózgowe mogą mieć charakter otwarty lub zamknięty. W urazach otwartych dochodzi do warstwowego uszkodzenia kości, opon oraz mózgowia z krwotokami do tkanki mózgowej. Taki mechanizm dotyczy zwłaszcza włamań kości i może być połączony z przemieszczeniem odłamów w głąb. W urazach zamkniętych następuje często pośrednie przeniesienie siły urazu do wnętrza czaszki i nieraz do znacznych uszkodzeń mózgowia, krwotoków tkankowych i komorowych oraz także stłuczeń mózgowia (patrz poniżej). W niektórych przypadkach przy tego rodzaju urazach zamkniętych brakuje większych lub wyraźnych obrażeń zewnętrznych, co może być powodem pomyłek diagnostycznych.

4.8.1.5. Wstrząśnienie mózgu lub pnia mózgu

(commodo cerebri s. trunci cerebri)

Na skutek urazu mózgoczaszki albo nagłego gwałtownego szarpnięcia, ruchu zgięciowego lub wyprostnego połączonego z powstaniem ujemnych przyspieszeń może dojść do zespołu wstrząśnieniowego bez widocznych zmian anatomicznych. Zespół ten charakteryzuje się odpowiednimi objawami klinicznymi. W przypadkach śmiertelnych — połączonych w zasadzie z innymi zmianami urazowymi mózgowia — można histologicznie obserwować krwinkotoki okołonaczyniowe. cechy obrzęku, a wyjątkowo tylko uszkodzenia włókierTnerwowych i~gIejowych.

4.8.1.6. Stłuczenia mózgowia

(contusiones cerebri)

Ogniskowe uszkodzenia struktur i mikrostruktur mózgu z krwinkotokami lub większymi krwotokami, z reguły obejmują okolice korowe mózgowia. Powstają jako obrażenia pośrednie, tj. na skutek przeniesienia i ogniskowania sił często w miejscach oddalonych od-urązu. Charakterystyczne są stłuczenia powstające w tzw. mechanizmie cjańtie coup, tj. z przeciwuderzenia. Umiejscowione są po przeciwstawnej stronie urazu, np. przy uderzeniach w czoło obejmują obszar korowy w płatach potylicznych, przy uderzeniu w skroń powstają w przeciwstawnym płacie skroniowym. Dotyczą przypadków urazu głowy o względnie dużej sile i znacznych wyzwolonych przyspieszeniach ujemnych około 5000 m/s², w sytuacji gdy głowa nie jest oparta o podłoże, a więc jest nie ustabilizowana. Po stronie przeciwstawnej urazu wytwarza się podciśnienie, które uszkadza mózgowie i powoduje powstawanie ogniska stłuczenia.

4.8.1.7. Rozerwanie mózgowia (divu/siones cerebri)

Naruszenirrwiązań strukturalnych ze zniszczeniem tkanki na skutek uwolnienia i powstania zróżnicowanych przyspieszeń i naprężeń w różnych częściach anatomicznych mózgowia* Często spotyka się np. rozerwania konarów mózgu jedno st rcmnie przy skręcie mózgowia w stosunku do czaszki. Obserwuje się uszkodzenia rozwarstwiające poszczególne struktury anatomiczne mózgowia na skutek różnej ich spoistości tkankowej. Rozerwania mogą mieć oczywiście charakter be/.pośre dni w związku z rozległymi uszkodzeniami mózgoczaszki, zwłaszcza kości czaszki (włamania), o czym była mowa powyżej.

Mi

4.8.1.8. Pourazowy obrzęk mózgu

Stosunkowo szybkim następstwempoważniejszego urazu mózgoczaszki, w którym wystąpiły uszkodzenia, stłuczenia lub krwotoki w mózgowiu może być obrzęk itoprnwad^ający .w poszczególnych przypa3£ach~ffawet aó 'śhuerci7 Jest on wyrazem odczynowych zaburzeń krążenia i przesunięcia elektrolitów, a tym .mnym~wody; Oraz jej zatrzymania w pozakomórkowych obszarach tkanki móz 'iowej, głównie glejowej. W obrazach klinicznych obrzękowi mózgu towarzyszy < i >ół objawów ciasnoty śródczaszkowej, a często także zespół wklinowania, m.in. .• uciskiem na pień. Sekcyjnie stwierdza się wyraźne zwiększenie masy mózgu, zmniejszenie jego spoistości, spłaszczenie zakrętów mózgowych i spłyceniu rowków. Na przekrojach mózgowie jest ciastowate, połyskliwie wilgotne i zazwyczaj silnie przekrwione. Charakterystyczny jest też obraz histopatologiczny, wykazujący zmiany obrzękowe.

4.8.1.9. Badania sekcyjne i histopatologiczne w zmianach urazowych mózgowia

Ważnym elementem diagnostyki sekcyjnej zmian urazowych mózgowia jest duża utnranność i dokładność w czasie preparowania. Często potrzebne jest utrwalenie całości mózgowia np. w formalinie i podjęcie dokładnej preparatyki dopiero po utrwaleniu. Szczególnie dużo wyjaśnień mogą wnosić obrazy histopatologiczne uszkodzonych struktur. Trudnym zadaniem diagnostycznym jest określenie czasu powstania obrażeń mózgowia. Wskazówką mogą okazać się zmiany w obrazach histopatologicznych ze względu na zjawisko przemiany barwnikowej hemoglobiny z powstawaniem hemosyderyny (barwienie na obecność żelaza). Na'ogół odczynowe zmiany histopatologiczne przebiegają w mózgowiu następująco:

a)    świeże — w ciągu pierwszych godzin obrzęki i krwotoki, rozwarstwienie włókien struktur glejowych,

b)    po okresie około 2 dni — wyraźny obrzęk obejmujący podścielisko glejowe,

c)    po 4 dniach — nacieki leukocytowe miejsc uszkodzonych,

d)    po 3—6 dniach — powstanie hemosyderyny,

e)    po 10 dniach pączkowanie naczyń włosowatych.

4.8.1.10. Obrażenia twarzoczaszki

(./.ęsto są spostrzegane w przypadkach urazowych związanych z pobiciem. Uraz inoże dotyczyć szczęki i powodować złamanie wyrostków zębodołowych i zębów, uv/kodzenia części miękkich jamy ustnej, a także złamania żuchwy. Te ostatnie /łamania mogą mieć charakter pośredni, obejmujący wyrostki żuchwy, np. przy uderzeniach bokserskich.

4.8.2. Kręgosłup

W urazach mózgoczaszki połączonych z nadmiernym odgięciem lub zgięciem głowy powstają urazowe uszkodzenia kręgosłupa. Wymagają one specjalnej Ići hntkt sekcyjnej, polegającej na otwarciu kanału kręgowego i badaniu rdzenia.

Obrażenia tego rodzaju obok mechanizmu zgięciowego luli wypnmtnego mogą być wynikiem skręceń lut) nadmiernych rotacji, a lu wnieś wynikiem urazów