page0226

— 212 —

leż zmierza więcej do przyczyny i istoty i icli wzajemnego stosunku. Chłopiec przeto kieruje się w swoich czynnościach, więcej wiedzą i rozsądkiem. W swoich mowach jest krótkim, raczej zamkniętym, a w obcowaniu objawia często całkiem ^oryginalną niezręczność*. Także jego uczucia mniej prędko na jaw w^rystępują, są jednak trwalsze i prawdziwsze; chłopak okazuje się często bardziej szorstkim, zimnym, twardym, nieczułym, aniżeli jest w rzeczywistości.

b) Rozwój dziewczyny postępuje raźniej naprzód, jej myśl i pamięć zwróconą jest więcej na drobnostki, nieznaczne, blisko się znajdujące i w oczy wpadające rzeczy, na teraźniejszość, na zewnętrzne formy; dlatego okazuje wiele zmysłu do czystości, porządku, do piękna, w ogóle do wszystkiego, co przystoi i wypada. Jej władza pojmowania jest żywą, fan-tazya bujną, pamięć silną, wierną i usłużną; uczucia łatwo budzące się, najczęściej kierują jej działaniem. Również jest częstokroć zawisłą od chwilowych wrażeń i zewnętrznych wpływów i dlatego mniej jest samodzielną jak chłopiec. Dzieli się chętnie swojemi myślami z innymi i robi to często z wielką wyrazistością i żywością. Przez to wszystko umie się swemu wychowawcy łatwo przypodchlebić.

2. Wychowawca powinien przestrzegać przy kształceniu chłopców przynajmniej następujących zasad:

a)    Pod względem cielesnym trzeba osobliwie zmierzać do wzmocnienia, zahartowania, zwinności i wytrzymałości. Przeto szczególniej zalecają się: częstszy ruch na wolnem powietrzu, dla chłopców obliczone zabawy, gimnastyka.

b)    W kierunku intelektualnym należy ćwiczyć dokładny pogląd na rzeczy, pamięć, zapobiegać lekkości w myśleniu, wspierać czynność fantazyi i baczyć na dokładne, jasne wypowiadanie myśli.

c)    Występować z energią przeciw nieczułości albo szorstkiemu i dzikiemu wyrazowi uczuć, swawoli i t. p., pielęgnować zaś szczególniej społeczne i religijne uczucia, trzeba im jednakowoż nadać męski, silny charakter.

cl) Woli potrzebną jest osobliwie rzetelna religijna podstawa i konsekwentnie przeprowadzona dyscyplina. Zresztą nie jest jeszcze każda psota i niemądry figiel złośliwością, lecz bardzo często tylko wynikiem dzikiego i niepohamowa-

http://rcin.org.pl