NoB 9

200 NAUKA O BOGU

„Kimś innym jest Ojciec, kimś innym jest Syn, kimś innym

jest Duch Święty, ale nie są oni czymś innym".

Jest to zarazem ostrzeżenie przed błędnym rozumieniem, jakoby to w rezultacie stanowiło „czwórcę" (istota + trzy Osoby). Wspólna jedność jednej istoty sama jest już osobowym istnieniem i życiem rozwijającym się w określonej przez relacji* troistości. Pojęcie jedna istota jest już pojęciem trynitamym. Osoba przeciwnie, określa stosunek indywidualny, naznaczo ny relacjalnością jedności. Tym samym wszelki tryteizm jest już w zarodku wykluczony.

Poznajemy tutaj zarazem specyficzną właściwość chrześcijańskiego monoteizmu. Jest on prawdziwym mono-teizmem. Chrześcijanie wyznają tylko jednego Boga. Ale jedność ta jest zróżnicowana przez samo boskie istnienie i życie, które zostało nam objawione jako wzajemny stosunek Ojca, Syna i Ducha. Jedność Boga jest więc sama w sobie trynitama. To, że treścit) takiego sformułowania nie jest sprzeczność czy dziwaczny bezsens, zrozumiemy, gdy przypomnimy sobie, co mówi objawienie: że Bóg jest po prostu miłością. Istotą miłości jest to, że urzeczywistnia się w wielości.

We wszystkich tych rozważaniach należy kłaść akcent na słowie objawienie. Teologia chrześcijańska ani nie dedukuje Trójcy Świętej z pojęcia miłość, ani nie próbuje w żaden sposób rozwiązać tej tajemnicy rozumowo. Słucha tylko słów Pisma Świętego i rozważa je. W Piśmie Bóg ukazuje się w posłaniu Jezusa Chrystusa jako Jego Ojciec w jedynym w swoim rodzaju odniesieniu i bliskości, w Piśmie Jezus Chrystus mówi o zesłaniu Pocieszyciela jako swego Ducha. „Posłanie" jest w Piś mie Świętym zawsze mającym odniesienie do zbawienia wyra zem życzliwości Boga dla ludzi.

Bóg jawi się jako Bóg nieskończonej miłości; człowiek może zrozumieć tego Boga jako Boga miłości, gdyż sam jest ku miłości skierowany, do miłości dąży. Każda spekulatywna refleksja stara się głębiej zrozumieć przejawiającą się w tym chwałę Boga, Jego życie i Jego postępowanie z ludźmi.

4.8.2 Podstawowa zasada teologii trynitamej

W tym podrozdziale zajmiemy się następującym zagadnieniem: w jaki sposób w perspektywie teologii trynitamej urzeczywistnia się miłość Boga do ludzi. Ukazaliśmy, że od Augustyna poprzez Anzelma z Canterbury została wyjaśniona myśl, która znalazła urzędowy (choć nie w ścisłym sensie dogmatycznie zdefiniowany) wyraz na soborze we Florencji.

(In Deo)	(W Bogu)
omnia sunt unum, ubi non obviat relationis oppositio	wszystko jest jednym, gdzie nie zachodzi przeciwstawność relacji

Zasadę tę nazywamy podstawową zasadą teologii trynitar-nej^8S. Można ją interpretować w dwóch kierunkach. Pierwsza interpretacja brzmiałaby: tam, gdzie nie można stwierdzić żadnej rozbieżności, osoby nie mają znaczenia. Akcent leży na oppositio. Dmga: interpretacja kładzie nacisk na wspólność działania, które jednak urzeczywistnia się również osobowo. Jeśli widzimy istotę Boga jako określoną osobowo, będziemy musieli przyjąć dmgą interpretację.

W każdym przypadku zasada mówi: jeśli Bóg działa ekonomicznie, każda Osoba działa wspólnie z pozostałymi, żadna nie działa sama. Siłą boskiej natury trzy Osoby są jedną twórczą zasadą⁸⁶.

⁸⁵    DH 1330; tzt D 2/1, nr 77.

⁸⁶    Wyraźnie mówi o tym Sobór Florencki, DH 1331; tzt D 2/1, nr 79, ale także już IV Sobór Laterański, DH 800; tzt D 2/1, nr 70.

I11UMI IMMlłummiuiiuuiiuiimiii