Obraz5 (8)

77

Termometry mano metryczne (ciśnieniowe) składują się ze zbiornika cieczy lub gazu. kapilarv i manometru wy skalowanego w stopniach Celsjusza. Ciśnienie gazu lub parv nasyconej wypełniającej zbiornik jest zależne od temperatury zbiornika, przechodzi przez kapilarę i jest mierzone manometrem (rys. 3.3^). Termometr ma-nometiyczny może hyc też całkowicie wypełniony cieczą i wskazywać ciśnienie w' układzie zależne od rozszerzalności cieczy Dokładność wskazań w takim termometrze zależ) od temperatur) i ciśnienia atmosferycznego. Zakres pomiarowy tych termometrów wynosi I2()-h600"C. Najważniejszą ieli zaletą jest możliwość zdalnych pomiarów (długa kapilara). a wadą - duża bezwładność cieplna Dokładność pomiarów jest niewielka i wynosi 2^-5%, Termometry te są stosowane do pomiarów temperatury oleju i wody chłodzącej.

Pośród termometrów elektrycznych powszechne zastosowanie w pomiarach temperatury w silniku znalazły termometry termoelektryczne (terrnopary) i termometry rezystancyjne. Wykorzystuje sieje przy pomiarach temperatury: spalin, wody u układzie chłodzenia, oleju w różnych miejscach układu smarowania, gniazda świec zapłonowych, ścianek głowicy, ścianek tulci cylindrowych, panwi łożyskowych i wielu inny cli elementów silnika

Termoclemcnt stanowi zespól składający się z dwóch elektrod (termoelektrod), wykonanych z. różnych metali lub stopów metali, zespawanych na końcach (rys. 3.37). Pomiar temperatury tego rodzaju termometrami opiera się na zjawisku powstawania prądu elektrycznego w zamkniętym obwodzie złożonym z dwu (lub więcej) różnorodnych termoelektrycznie przewodników, gdy chociaż dwie spoiny przewodników będą miały różną temperaturę. Jeśli temperatura spoiny (t) będzie wyższa niż temperatura wolnych końców przewodów (t_i:) połączonych np. galwanomctrcm, to w zamkniętym obwodzie powstanie siia termoelektryczna:

F- = f (t - U,

Rys. 3.37. Schemat układu termometru termoelektrycznego: ! - spoina pomiarowa, 2 - tenno-elektrody, 3 - przewody kompensacyjne, 4 - tzw. wolne końce, 5 - termostat, t - temperatura mierzona, 1„ - temperatura odniesienia

której wartość jest zależna tylko od rodzaju materiału, z którego są wykonane tcrmoelcmenty i od różnicy temperatury.

Zakres mierzonej temperatury zależy od rodzaju użytych materiałów. Do najczęściej stosowanych par należą:    miedź-konstantan. żelazo-kon-

stantan. platyno rod--platyna, chromo-nikicl—nikiel. Podstawowe dane ter-moclcinentów przedstawiono w tablicy 3.4

W czasie pomiaru temperatury należy dążyć do tego. aby tzw. wolne