obraz6 (43)

czoną rewaloryzację w różnorodnych sytuacjach duchowych i kontekstach kulturowych.

Można by również przytoczyć całą serięj obrzędów i mitów inicjacyjnych związanych z grotami i rozpadlinami gór, symbolami macicy Matki Ziem?) ■powiedzmy tylko, że groty odegrały pewną rolę w inicjacjach prehistorycznych, a pierwotna świętość groty daje się jeszcze odczytać w semantycznych modyfikacjach. Chiński termin tong, oznaczający „grotę”, nabrał na koniec znaczenia „tajemniczy, głęboki, transcendentny”, to znaczy stał się odpowiednikiem arkanów objawianych w inicjacjach⁵⁵.    ^

Choć ryzykowne jest zestawianie materiałów religijnych należących do tak różnych kultur i wieków, zrobiliśmy to dlatego, że te fakty religijne mieszczą się w pewnym systemie. Inicjacje przez resr'essus ad uterum zmierzają przede wszystkin\_do przywrócenia neofi^m sytuacji embrionilćJ/ Wychodząc od tej pierwotnej sytuacji, różne przejrzane przez nas formy inicjacyjne rozwijają się w rozbieżnych kierunkach, gdyż zdążają do odmiennych celów. W istocie, stawszy_się mpowrót, symbolicznie, „nasieniem” lub „embrionem”, neofita możeCi}/zacząć na nowo egzystencję z nienaruszoną sumą swych możliwości (jest to cel ceremonii hiranjagarbha i chińskich technik „oddychania embrionalnego”, a ten sam motyw jest

poświadczony w wielu archaicznych terapiach)    zanurzyć się ną nowo.........

w kosmicznej świętości rządzonej przez Wielką Matkę (jak zdarza się na przykład w cermoniach Kunapipi')/3k£lostąpić wyższego stanu egzystencji, stanuylucha (do czego zmierz&Ąpanajana), lubjąrzygotować się do uczestnictwa w sacrum (cel di&sz^yyJ^Tistanówić zupełnie inny, transcendentalny sposób egzystencji, odpowiadający sposobowi bycia Bogów (cel alchemii zachodniej i chińskiej), lub uzyskać wyzwolenie (jest to cel buddyzmu). Ze wszystkich tych faktów wylania się wspólna cecha: postęp do sacrum i do^ ducha zawsze jest przedstawiany przez ciążę embrionalną i nowy poród, \ Wszyscy inicjowani tej kategorii są ^dwukrotnie urodzeni”, a nawef^

- w przypadkach Kunapipi i diksza - „urodzeni” większą lub mniejszą liczbę razy. Świętość, duchowość i nieśmiertelność są wyrażane w obrazie w taki czy inny sposób oznaczającym początek Życia.

Oczywiście, początek Życia.zawsze .jest odczuwany przez ludzi prymitywnych w/kontekście    mologicznym. Otworzenie Swiatapstanowi wzor

cowy model wszelkiego żywego stworzenia. Zycie, które zaczyna się ⁵³ R. Stein, op. cit., s. 44.

³⁶ Por. M. Eliaclc, Kosmogonische Mytben und magische Heiiung, passim.