C6HjCHO + h2nc6h5
aldehyd anilina benzoesowy
C.ąCHNHC.H,
OH
geminalna hydroksyamina
CjHjCH“NC8Hs + HjO
N-benzylidenoanilina (przykład aromatycznej
iminy)
Enaminy
Produktami reakcji aldehydów i ketonów z aminami drugorzędowymi są nienasycone aminy, w których atom azotu znajduje się przy podwójnym wiązaniu OC. Aminy takie nazywamy enaminami.
Pośrednimi produktami reakcji drugorzędowych amin ze związkami karbo-nylowymi są geminalne hydroksyaminy, podobnie jak w syntezie imin. W hy-droksyaminach powstających z drugorzędowych amin nie ma jednak atomu wodoru przy atomie azotu i dlatego eliminacja wody wytwarza wiązanie C=C a nie wiązanie C=N, jak przy syntezie imin. Warunkiem powstawania enamin jest obecność atomu wodoru w położeniu a względem grupy karbonylowcj.
CHjCHjCHO + HN(CH3)2 propanai
—- CH3CH2CHN(CH3)2 — OH
—*■ CH3CH=CHN(CHj)2 + Hfi
1-dimetyloamino-1-propen (przykład enaminy)
Pośrednimi produktami odwodnienia hydroksyamin do enamin są karboka-tiony immiowe. Są to azotowe odpowiedniki wspomnianych w rozdz. 13.6 karbokationów z grupą alkoksylową przy dodatnim atomie węgla:
-h2o
CH ,CH2CH - NCCHjJj przykład karbokationu
i miniowego
Nazwa kationy iminiowe" pochodzi stąd, że w elektronowej budowie tych kationów duży udział mają rezonansowe struktury z dodatnim ładunkiem przy atomie azotu i wiązaniem podwójnym ON. Utrata protonu przez kation imi-niowy prowadzi do enaminy:
[CHjCHjOT-NICHjtj —- CHjCHjCH-N^Oyj CHjCH-CH^CHj);
rezonansowe struktury graniczne karbokationu iminiowego
Rnaminy łatwo ulegają hydrolizie do amin i związków karbonylowych. Jest to reakcja katalizowana przez kwasy. Wszystkie etapy w mechanizmie syntezy enamin są odwracalne, a więc jest to jednocześnie mechanizm ich hydrolizy.
Oksymy i hydrążony
Oksymy są produktami reakcji aldehydów i ketonów z hydroksyloaminą a hydrazony powstają, gdy aldehydy i ketony reagują z hydrazyną lub z pochodnymi hydrazyny.
Oksymy i hydrazony zawierają podwójne wiązanie N=C ale są mniej reaktywne od imin i łatwiej można je otrzymywać. W przeszłości identyfikacja aldehydów i ketonów polegała najczęściej na otrzymywaniu oksymów lub hydrazo-nów, ponieważ są to krystaliczne związki, łatwe do wydzielania i oczyszczania przez krystalizację.
C6H5CHO + NHjOH —*- C6H5CH*NOH + H70
hydroksylo- oksym aldehydu
amina benzoesowego