Obraz (1415)

Jestem dziewczynką, jestem chłopcem

W literaturze medycznej z zakresu pediatrii odnaleźć można opisy przypadków podejmowania zachowań autoerotycznych przez dzieci dwu- i trzymiesięczne w formie zaciskania ud lub ocierania się o przedmioty (Casteels, Wouters, Van Geet i Devlieger, 2004). Zainteresowanie własnym ciałem oraz dostarczanie sobie przyjemnych doznań poprzez odpowiednią stymulację jest zjawiskiem dość powszechnym wśród małych dzieci (por. Beisert, 1991; Lew-Staro-wicz, 2000). Zwraca się przy tym uwagę na różnorodne źródła i funkcje, jakie mogą spełniać zachowania autoerotyczne dzieci: dostarczanie przyjemności, wynikająca z ciekawości eksploracja własnego ciała, osiąganie za pomocą masturbacji innych celów (np. samokojenie, zwracanie na siebie uwagi otoczenia). Wymienione rodzaje zachowań masturbacyjnych różnią się więc między sobą celem, cechami samego działania oraz możliwymi konsekwencjami.

Irena Obuchowska i Andrzej Jaczewski (2002) wskazują, że opiekunowie dzieci obserwują zwykle zmniejszenie częstotliwości pojawiania się zachowań autoerotycznych u dzieci w okresie późnego dzieciństwa. Jeśli obserwowana jest masturbacja, to jest ona uwarunkowana neurotycznie (masturbacja instrumentalna według Beisert; por. tab. 4.3). Autorzy ci zwracają uwagę, że sytuacja taka może wynikać z lepszego przyswojenia norm przez dzieci, w tym również braku przyzwolenia na autoerotyzm w towarzystwie innych osób oraz skuteczniejszego ukrywania się (por. także Bolton, Morris i MacEachron, 1989).

Tabela 4.3 zawiera podsumowanie właściwości trzech rodzajów dziecięcej masturbacji omówionych przez Beisert (2006a). Warto w tym miejscu ponownie podkreślić, że zachowania dzieci często są wielorako umotywowane, zatem ich właściwości mogą być bardziej złożone. Odzwierciedlają to przykłady przedstawione w ramce. Określenie mechanizmu masturbacji w konkretnym przypadku wymaga szczegółowej analizy właściwości zachowania dziecka, typowego przebiegu i odstępstw od niego, częstotliwości i okoliczności występowania, dynamiki ewentualnych zmian zachowania, reakcji dziecka na dystraktory i oddziaływania opiekunów.

Tabela 4.3. Rodzaje zachowań autoerotycznych dzieci według Marii Beisert

Rodzaj zachowa nia	Cel (motyw)	Przykładowa forma	Cechy charakterystycz ne	Możliwe konsekwencje
Masturbacja rozwojowa	uzyskanie przyjemnych doznań w wyniku stymulacji obszarów erogennych	* dotykanie, pocieranie członka, łechtaczki 9 ocieranie się o przedmioty » rytmiczne zaciskanie ud	* zachowanie celowe (nakierowane wyłącznie na uzyskanie przyjemności) o powtarzalne w formie 5 rozwojowa przemijalność	brak
Masturbacja ekspery mentalna	motywacja poznawcza (ciekawość) i motywacja seksualna (uzyskanie przyjemnych doznań)	^ stymulacja genitaliów przedmiotami ® wkładanie przedmiotów do otworów ciała (pochwy, odbytu) <9 nakładanie przedmiotów na członka	9 zachowanie o zmiennej formie (eksperymenty) -a zachowanie rzadko ukrywane a może być szkodliwa (przez ryzykowne formy działania)	a ból « uszkodzenia fizyczne (otarcia, skaleczenia, infekcje)
Masturbacja instrumen talna	9 radzenie sobie z napięciem/ stresem uogólnionym (np. związanym z rozłąką, konfliktem w rodzinie) lub nieprzyjemnym stanem (smutkiem, bezradnością, samotnością) • zwrócenie uwagi otoczenia (osiągnięcie celów pozaseksu-alnych)	jak wyżej	a zachowanie powtarzalne w formie a zachowania podejmowane w określonych okolicznościach a zachowania mogą być demonstracyjne	« niebezpieczeństwo wyuczenia podejmowania aktywności seksualnej w celach pozaseksualnych (uspokojenia, rozładowania napięcia emocjonalnego, zdobycia uwagi otoczenia) o niebezpieczeństwo stosowania mechanizmów obronnych zamiast zróżnicowanych strategii zaradczych (rozwiązujących konkretny problem)

Źródło: opracowanie własne na podstawie Beisert, 2006a.