Obraz (1497)

I ' ’ Kierunki analizy wskaźnikowej i Jej toin w ounlr pr/etlsieltlorNlwn

te uzyskiwane przez konkurentów i jaka jest kondycja finansowa ocenianej jednostki na tle danej branży. Zapewniają zatem uzyskanie informacji przekrojowych i obiektywnych.

Takie porównania umożliwiają ocenę, czy wskaźniki uzyskane przez dane przedsiębiorstwo są lepsze, gorsze, czy też równe przeciętnym wartościom bran żowym. Należy jednak pamiętać, że odchylenia od wielkości przeciętnych mogą być wykazywane zarówno przez przedsiębiorstwa najgorsze, jak i najlepsze w danej branży, a zatem do interpretacji uzyskanych wyników trzeba podchodzić z wielka uwagą.

Źródłami informacji dla porównań w przestrzeni zewnętrznej są publiko wane sprawozdania finansowe oraz dane publikowane przez organizacje rządowe i pozarządowe, a także komercyjne bazy danych. Ocena tych źródeł nie jest jednoznaczna.

Wielość źródeł dostarczających informacji do celów porównań zewnętrznych świadczy o wadze tej analizy. Jest ona niezbędna do określenia pozycji przedsiębiorstwa na rynku i do oceny możliwości zachowania przez nie ciągłości działania. Z tego względu zakres i narzędzia tej analizy są nieustannie poszerzane i doskonalone.

Ważnym elementem oceny przedsiębiorstwa są porównania wewnętrzne, nazywane również audytem wewnętrznym. Polega on na porównywaniu, w różnych aspektach, struktur organizacyjnych przedsiębiorstwa, poszczególnych ośrodków odpowiedzialności czy też stanowisk pracy oraz tworzeniu adekwatnych struktur kontroli wewnętrznej. Analiza ta pozwala na stwierdzenie odchyleń i przypisanie odpowiedzialności za ich powstanie właściwym strukturom bądź osobom. Odgrywa też ważną rolę w poprawianiu efektywności wykorzystywania zasobów przedsiębiorstwa, racjonalizacji i intensyfikacji pracy, podejmowaniu właściwych decyzji inwestycyjnych i finansowych, usprawnianiu kontroli wewnętrznej, poprawianiu jakości działania, a także wiązaniu jej wyników z uzyskiwanymi efektami. Sprzyja zatem poprawie kondycji finansowej przedsiębiorstwa i jego pozycji w branży.

Ostatnio coraz częściej podkreśla się znaczenie analizy wewnętrznej dla zachowania ciągłości działania podmiotu i wzrostu jego konkurencyjności na rynku. Można zatem sądzić, że narzędzia analizy wewnętrznej będą doskonalone i upowszechniane.

Należy też wspomnieć, że w uregulowaniach nadzoru korporacyjnego w poszczególnych krajach istotną rolę przypisuje się wdrażaniu audytu wewnętrznego, za co są odpowiedzialne specjalnie tworzone komitety do spraw audytu w ramach rad dyrektorów lub rad nadzorczych.

Wykorzystując analizę wskaźnikową, należy pamiętać o jej ograniczeniach warunkujących prawidłowość badania, interpretowania i wysnuwania wniosków.

Przedsiębiorstwa znajdujące się w tej samej branży różnią się znacząco wielkością i asortymentem produkcji. Jeśli analizowane przedsiębiorstwa stosują różne praktyki rachunkowości, to uzyskany obraz jednostki gospodarczej i obliczone wskaźniki ekonomiczne mogą być nieodpowiednie do oceny porównawczej.

Jako ograniczenia analizy wskaźnikowej można wymienić:

•    Analiza wskaźnikowa stanowi użyteczne narzędzie analizy ekonomicznej tylko wówczas, gdy znane są i rozumiane jej istota i wypływające z niej ograniczenia.

•    Istotę analizy wskaźnikowej stanowią nie proste obliczenia matematyczne, lecz wybór, wykorzystanie i interpretacja wskaźników ekonomicznych, umożliwiające znalezienie koniecznych odpowiedzi i podejmowanie decyzji.

•    Cenne informacje uzyskuje się, porównując obliczony wskaźnik ze wskaźnikiem wzorcowym.

•    Wskaźnik jest w takim stopniu wiarygodny, w jakim wiarygodne są dane wykorzystywane do jego obliczenia.

•    Obliczone wskaźniki mogą jedynie stanowić drogowskaz oceny danych operacyjnych i finansowych.

•    Nie istnieje jedna, najlepsza wartość danego wskaźnika; zależy ona od strategii konkurencji prowadzonej przez przedsiębiorstwo, pozycji i perspektywy osoby dokonującej oceny, jej doświadczenia i znajomości przedsiębiorstwa oraz branży, w której ono działa.

•    Osoba dokonująca analizy powinna mieć odpowiednie kwalifikacje zawodowe, dogłębnie rozumieć narzędzia analizy ekonomicznej, doskonale znać badane przedsiębiorstwo i branżę, w której ono działa.

•    W analizie konieczne jest stosowanie podejścia metodycznego; mechaniczne stosowanie wskaźników przy dokonywaniu oceny może być nieadekwatne i prowadzić do błędnych lub niewłaściwych wniosków.

•    Wskaźniki jako takie pomijają wymiar czasowy i odzwierciedlają sytuację w danym momencie, statycznie.

•    Obliczone trendy wskaźników są wynikiem wewnętrznych warunków istniejących w danym przedsiębiorstwie, a nie oddziaływania czynników otoczenia, które w jednakowy sposób wpływają na wszystkie przedsiębiorstwa działające w danej branży.

Użyteczność wskaźników ekonomicznych zależy zatem od precyzyjnego rozumienia ich logiki, powiązań strukturalnych, kompatybilności dostarczanych informacji, przede wszystkim zaś od rozumienia celów analizy i odpowiadających im metod badania, a szczególnie umiejętności interpretowania otrzymanych wielkości.

Analiza wskaźnikowa może stanowić użyteczne narzędzie analizy tylko wówczas, gdy znana jest nie tylko jej istota, lecz także wypływające z niej ograniczenia. Uwzględnienie tych ograniczeń warunkuje wiarygodność i poprawność analizy danych i oceny firmy.

Oprócz wymienionych ograniczeń należy również pamiętać o eliminowaniu zakłóceń w porównywalności danych (metodologicznych, finansowych, organizacyjnych i rzeczowych). Zakłócenia te mogą deformować oceny i powodować, że będą formułowane błędne wnioski.

Przed dokonaniem porównań wskaźników' należy się upewnić, że oceniamy dwie formuły identyczne pod względem konstrukcji (metodologii). Często bowiem się