odleżyny 5 (2)

• Nowoczesne środkiopatrunkowedo leczenia odleżyn spełniają obowiązującąkoncepcjętzw. leczenia wilgotnego ran. Już w 1962 roku udowodniono, że sucha powierzchnia rany hamuje naskórkowanie. W sytuacji, gdy rana była pokryta strupem, naskórkowaniebyło dwukrotnie wolniejsze w porównaniu z raną wilgotną. Te spostrzeżenia i dalsze badania doprowadzi^ do określenia cech, które powinien spełniać idealny opatrunek:

-    utrzymywaćwysokąwilgotnośćpomiędzy nim a raną

-    usunąć nadm iar wysięku i toksycznych cząstek,

-    nie przylegaćdo rany,

-    być nieprzepuszczalrym dla bakterii,

-    pozwalać na prawidłowąwym\arę gazową

-    utrzymywaćodpowiedniątemperaturę,

-    być nietoksycznyn i niealergzującym,

-    podczas wymiary nie uszkadzać nowopowstalychtkanek.

•    Obecnie zwraca się również uwagę na takie cechy, jak: możliwość wyboru postaci i wielkości opatrunku, jego oporności na tarcie i uszkodzenia, zdolność do pochłaniania wysięku, utrzymanie się na ranie, łatwość użycia i cenę. Produkowane aktualnie na świecie nowoczesne opatrunki służące leczeniu odleżyn, można podzielić na sześć grup:

•    1. Półprzepuszczalnebłony poliuretanowe fOpsite. Tegaderm. Bioclusiye) o dużych właściwościach pochłaniających, dobrze przylegające do rany l otaczającej ją skóiy, zmniejszające ryzyko zsunięcia się opatrunku. Struktura błony po-zwala na swobodne parowanie z powierzchni rany, natomiast nie przepuszcza wody i bakterii z zewnątrz. Parowanie jest jednak zawsze mniejsze niż utrata płynu przez uszkodzone tkanki, przez co pod opatrunkiem panuje duża wilgotność. Przezroczysta powierzchnia błony pozwala na obserwację gojenia.

•    2. Hydrożele (Intrasitegel, Aąuagel) otrzymane sa w wyniku polimeryzacji żelatyny, polisacharydów, przeplatanych polimerami poliakrylamidowymi. W kontakcie z wodą pęcznieją zatrzymując znaczne jej ilości, nie będąc jednocześnie rozpuszczalne. Hydrożel ma zdolności do pochłaniania wysięku, utrzymując wysoką wilgotność, pozwala na niezakłócony rozrost i migrację komorek. Żele posiadają także właściwości oczyszczające, powodując uwodnienie tkankj martwiczej, o tym samym ułatwiają procesy naturalnej autolizy (czyli rozpuszczenia tkanki martwiczej).

'    3. Hydrokoloidy (Granuflex Extra Thin. Granuflex E- Conyatec. Granuflex

Bordered - Corwatec. Comfeel Ulcus - Coloplast. Teaasorb) sa nieprzepuszczalnymi opatrunkami. Płytka składa się z dwóch warstw: zewnętrznej -ochronnej, zabezpieczającej przed moczem i kałem oraz wewnętiznej - reaktywnej, przylegającej do rany. W kontakcie z wysię-kiem z rany warstwa ta zwiększa swoją objętość, rormującżel, pod którym zachodzą niczym niezakłócone procesy ziarninowania. Żel posiada aktywność fibrynolitycznąi naczyniotwórczą izoluje termicznie ranę i nasila ziarninowanie.

•    4. Dekstromery (Acudex- Polfa Kutno. Jodosorb - Perstorp Pharma.Debrisan - Pharmacia) sa opatrunkami zbudowanymi z małych, sferycznych ziarenek polisacharydów, które, w kontakcie z wysiękiem z rany, formująźel. Duże molekuły i bakterie są usuwane z rany między przestrzeniami, utworzonymi przez ziarenka opatrunku. Stosowane są do lecze-nia dużych, głębokich i zainfekowanych odleżyn. Działająskutecznie przez 24-48 h, przez co nie jest konieczna ich częsta wymiana. Czysta, ziarninująca rana powstaje po około 8-12 dniach. Zmiany dokonuje się co 24-48 godzin.

•    5. Opatrunkii aloininowe (Kaltostat - BritCair. Tegagel) sa opatrunkami z naturalnych polisacharydów, otrzymywanych z glonów morskich. Zwiększona koncentracja jonów wapnia na powierzchni rany wpływa na ciśnienie osmotyczne w naczyniach i przyspiesza procesy krzepnięcia, przez co hamuje krwawienie. Są to opatrunki o bardzo dużych właściwościach pochłaniających. Pozostające w ranie resztki żelu, jako polisacharyd, ulegają biodegradacji do prostych resztek glukozy, które nigdy nie wywołująobjawów nietolerancji

•    6, Opatrunki poliuretanowe (np. Allewn - Smith and Nephew, Allewn - Cavitv-Smith and Nephew, Lyofam A SetoniT