P1590155

Produkcja i hodowla zwierząt opiera się przede woćci ich rozmnażania. Jeżeli zwierzęta nie mnożą aię. io przydatne do celów gospodarczych jako źródło mięsa, wetogr, w mniejszym stopniu już mleka, ale w żadnym razie nie mozeaay wfcgą^ejfl mówić o hodowli zwierząt. Dlatego dla zootechnika zagadnienia rozmnażania, czyli rozrodu zwierząt, mają znaczenie zarówno od strony'^! czysto praktycznej, jak 1 teoretycznej.

I Oczywiste jest, że zwierzęta gospodarskie jako rozdzielno-płciowę, rozmnażają się w drodze złożonego procesu biologicznego, co wynika z różnic, istniejących między samcami a samicami.

Różnice płci, chociaż są uważane za zupełnie oczywiste, są jednzfc ¹ złożone, gdyż w pojęciu płci mieści się suma właściwości w strukturze i czynnościach, które odróżniają samca od samicy.

Różnice te dotyczą genotypu i fenotypu, układu hormonalnego i nerwowego oraz tak zwanych pierwszorzędnych, drugorzędnych, a nawet trzeciorzędnych cech płciowych.

POWSTAWANIE RÓŻNIC PŁCI

Determinacja płci jest uzależniona najbardziej pierwotnie od zestawu chromosomów, które wniesione przez komórki rozrodcze, gamety (plem-I nik i komórkę jajową), spotykają się ze sobą w czasie zapłodnienia.

Jak wiemy, w chromatynie jądra komórek w czasie przebiegu po-/ działu komórki można prześledzić liczbę i rodzaj chromosomów. Między

■    chromosomami wyróżnia się tak zwane autosomy (wszystkie chromoso-

■    my danego osobnika, z wyjątkiem chromosomów płci) oraz heterochro-

■    mosomy (allosomy), czyli chromosomy determinujące płeć (patrz s. 68).

■    U gatunków biseksualnych (rozdzielno-płciowych) występuje po-

■    wszechnie mechanizm genetycznego zróżnicowania płci. Najbardziej roz-I powszechniony typ tego mechanizmu polega na tym, że jedna płeć jest I heterozygotą pod względem pewnych genetycznych loci.

Płeć o nierównej parze chromosomów (XY) nosi nazwę płci hetero-gametycznej, ponieważ wytwarza dwa typy gamet (X i Y), natomia# płeć o jednakowej parze chromosomów zwie się płcią homo gamety C7 ną (XX) i wytwarza gamety tylko jednego typu (X i X), _ Chromosomy płci w większości przypadków (być może we