PC130278

47

Polityka rynku procy w Polsce

przez polskich przedsiębiorców, aby konkurencyjność na międzynarodowych rynkach produktów wzmocnić w drodze poprawy jakości, dostosowania struktury asortymentowej, zwiększenia promocji polskich produktów, obniżania kosztów -nie zaś koncentrując się na wykorzystywaniu relacji cenowych, zdeterminowanych niską wartością złotówki.

3.1.3.    Polityka cenowo-dochodowa

Dla rynku pracy najważniejsze znaczenie mają rozwiązania polityki ccnowo--dochodowej, związane z kształtowaniem wysokości wynagrodzeń oraz płacy minimalnej.

Podstawowym narzędziem regulacji wynagrodzeń jest ustalanie (przez Komisję Trójstronną lub Radę Ministrów) maksymalnego rocznego wskaźnika przyrostu przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia oraz orientacyjnego wskaźnika przyrostu przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w kolejnych kwartałach roku w stosunku do przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w roku poprzednim.

Tego typu rozwiązanie świadczy o centralizacji decyzji płacowych i niekorzystnie wpływa na rynek pracy. Rozwiązaniem lepszym, z punktu widzenia wpływania na zmniejszenie bezrobocia, byłoby zmniejszenie regulacyjnej roli układów zbiorowych pracy, zawieranych ponad przedsiębiorstwem. W sektorze prywatnym ciężar regulacji płac powinien być przesunięty wyraźnie na szczebel przedsiębiorstw i zakładów. Taki system umożliwia pracodawcom znaczną swobodę określania indywidualnej wysokości płac i pozwala zwiększyć konkurencyjność zarówno na rynkach produktów, jak i na rynku pracy. W sektorze publicznym znaczenie negocjacji branżowych może być większe.

W Polsce płaca minimalna jest obecnie określana aktem prawnym, obowiązuje w całym kraju i dotyczy wszystkich zatrudnionych. Powstaje w relacji do płac przeciętnych, kosztów utrzymania i dynamiki cen. Rozważa się dopiero potrzebę zmiany tego systemu. Tymczasem doświadczenia krajów wysoko rozwiniętych wskazują, iż korzystne jest kształtowanie płacy minimalnej w procesie rokowań (nie zaś ustawowo) lub w drodze obligatoryjnych umów między partnerami społecznymi (Borkowska 1996). Rozwiązanie to należałoby polecić również dla uelastycznienia polskiego rynku pracy i zwiększenia popytu na pracę. Jako instrument dodatkowy, sprzyjający obniżeniu bezrobocia, należałoby także rozważyć zniesienie minimalnej płacy, względnie wprowadzenie subminimum płac dla pracowników poniżej 20 lat.

3.1.4.    Polityka współpracy gospodarczej z zagranicą

W latach dziewięćdziesiątych w Polsce zanotowano znacznie szybszy, w stosunku do eksportu, wzrost importu (tabela 3).

Na dynamikę eksportu i importu, obok niskiej konkurencyjności polskich produktów, duży wpływ miała niewątpliwie polityka kursowa oraz polityka współpracy gospodarczej z zagranicą, szczególnie w obszarze kształtowania ceł. W latach dziewięćdziesiątych nastąpiło znaczne obniżenie stawek celnych na wiele towa-