208 J. Bcndkowski, G. Radziejowska
5.2. Klasyfikacja materiałów zaopatrzeniowych metodą ABC i XYZ 1
CEL: zapewnienie sprawnego przebiegu procesu zaopatrzenia poprzez klasyfikację materiałów i dobór odpowiednich sposobów postępowania.
Przedmiot badań
Badane przedsiębiorstwo prowadzi działalność produkcyjną, usługową i handlową w branży informatyczno - telekomunikacyjnej (IT). Podstawową grupą produktów są obudowy teleinformatyczne, wykonywane jako produkcja na zamówienie. W skład wyrobów wchodzą elementy standardowe, wspólne dla całej serii produkcyjnej i elementy specjalne wg życzeń klientów. Asortyment materiałowy jest zróżnicowany, obejmuje 18 podstawowych pozycji materiałowych. Zapotrzebowanie na materiały określane jest na bieżąco przy ścisłej współpracy komórek zaopatrzenia z działem technicznego przygotowania produkcji. [Dostawcami są producenci (60% zakupów), detaliści (17%) oraz pośrednicy (23%). Głównych dostawców jest 14. Są to dostawcy krajowi i zagraniczni. Czas realizacji dostaw jest bardzo różny (od 3 do 7 dni, a nawet czasami więcej). Przeprowadzone badania wykazały, że występują zakłócenia wywołane odchyleniami w ilości zamawianych materiałów (56%), w terminach dostaw (25%) i w jakości otrzymanych materiałów (19%). Mają one wpływ na przebieg procesu produkcyjnego. Opóźnienia wymuszają dokonywanie zakupów „awaryjnych", które zwiększają koszty zakupów.
Metoda badań
W celu usprawnienia procesu zaopatrzenia dokonano selektywnego podziału materiałów ze względu na ich logistyczną użyteczność i wartość dla przedsiębiorstwa. Zastosowano metody kwalifikacji ABC i XYZ. Kombinacja metod ABC i XYZ pozwoliła na ustalenie sposobu postępowania dla wyodrębnionych grup materiałowych.
Metoda ABC
Dla potrzeb kwalifikacji wprowadzono następujące oznaczenia:
Nazwy materiałów: T\, Ti,..., T„
IlOŚĆ: X|,X2.....Xm
Cena: ci, ej,..., cm
Wartość: W|, wz,..., w*.
przy czym: w, = c,-x, /= l,2,...,m.
Studia przypadków-łogistyka zaopatrzenia_ 209
W metodzie ABC jako kryterium klasyfikacji przyjęto wartość materiałów, a zebrane dane dotyczą okresu miesięcznego.
Uporządkowanie obliczonych udziałów wartościowych wg malejącej wartości i obliczenia wartości skumulowanych oraz przyjęcie wartości parametrów a - 74% i jł = 97% pozwoliło na wyodrębnienie grup. Wyniki klasyfikacji przedstawiono w lab. 8.2.1
Tabela 8.2.1
Podział materiałów na grupy ABC
1* |
Naima materiału |
lodek* materiałowy |
OiaKłiaW materiału |
Mierifcmy wolumen xa potrzebowania M |
WartoM raftyria materiału IPIN| |
Udział mnatdony |
Skumulowany od siat trartokiowy ■ |
kuy ABC |
Ił |
*i |
»l |
n |
* _ | ||||
1. |
Blacha tłoczona |
457015019 |
T3 |
271.766 |
611415 |
324283% |
124211% |
A |
2 |
Blacha tłoczona |
457015091 |
T4 |
205,92 |
485,971 |
24.9644% |
57,4927% |
A |
i. |
LaJcicr |
1311410101 |
T27 |
22,616 |
327,932 |
16,8459% |
744187% |
A |
4. |
Blacha toczona |
45701501 |
T2 |
Il4.lt |
315,137 |
16,1886% |
90.5273% |
B |
5. |
Opakowanie |
181430006 |
T33 |
24 |
39.446 |
2,0263% |
92,5536% |
8 |
i. |
Blacha tłoczona |
45701500 |
Tl |
7,766 |
11.095 |
0,9295% |
93.4832% |
B |
7. |
Żywica |
I3I3452II |
T28 |
0.543 |
16.008 |
0.8221% |
944055% |
B |
s. |
Podkładki |
65372102. |
TI7 |
0,066 |
11,892 |
0,6109% |
94,9164% |
B |
9. |
Podkładki |
65372200 |
TI8 |
0,062 |
9.908 |
04090% |
95,4254% |
B |
10 |
Pręty stalowe |
47601000* |
T6 |
4,136 |
9,513 |
0,4887% |
95,9141% |
B |
II. |
Blacha Alucynk |
4721000* |
T5 |
2476 |
9,456 |
0,4858% |
964998% |
B |
IZ |
Gordobond |
122353101 ( |
T26 |
14» |
9,231 |
0,4746% |
96,8744% |
B |
IJ. |
Siatka cynkowa |
65120000! |
T7 |
041 |
8,4 |
0.4115% |
974059% |
C |
14. |
Klej |
I33690002C |
T30 |
0.011 |
6.854 |
04521% |
97.6580% |
c |
IS. |
Nakrętki |
653321010 |
79 |
0,799 |
6412 |
04345% |
97.9925% |
c |
16. |
Wkręty |
653512255 |
TI3 |
0,37 |
5.983 |
04071% |
984999% |
c |
17. |
Śruby |
653311029 |
Tl |
0,519 |
S42 |
0,2731% |
984731% |
c |
IS. |
Zawiasy |
654610054 |
TI9 |
0,66 |
*42 |
04733% |
98,8464% |
c |
19 |
Wkręty |
653324023 |
Tli |
0,95 |
4.674 |
04401% |
99.0865% |
c |
20. |
Utwardzacz |
I3I3452II2 |
T29 |
0,143 |
4.139 |
04126% |
994992% |
c |
21. |
Końcówki |
113154)164 |
T25 |
U.4 |
3.15 |
0,1971% |
99.4969% |
c |
22. |
Wkręty |
653512253 |
TI2 |
0,165 |
1.962 |
0.1008% |
99.5977% |
c |
21. |
Uchwyty |
656490009 |
T2I |
o.ss |
1,857 |
0.0954% |
994911% |
c |
24. |
Uchwyty |
656490002 |
T20 |
o.tt |
1,857 |
0,0954% |
99,7885% |
c |
Opracowano na podstawie pracy dyplomowej A. Bąbiak: Analiza logistycznych procesów zaopatrzenia w wybranym przedsiębiorstwie produkcyjnym.