pic 10 05 07 3432

Szacka Barb

Oprowadzenie do

Tytuł .    ,

socjologii

1. Pojęcie socjalizacji

Socjalizacja to złożony, wielostronny proces uczenia się, dzięki któremu człowiek, istota biologiczna, staje się istotą społeczną, członkiem określonego społeczeństwa i reprezentantem określonej kultury. Jest to proces stawania się takim, jakim chce nas mieć nasze otoczenie społeczne (Malewska 1973).

Tak rozumiana socjalizacja jest przedmiotem zainteresowania psychologii, antropologii społecznej i socjologii. Każda z tych dyscyplin koncentruje uwagę na innym jej aspekcie. Dla psychologa sprawą podstawową jest rozwój indywidualnej osobowości, jej harmonijne ukształtowanie i dobre dostosowanie do wymogów stawianych przez otoczenie społeczne. Jest to uważane za istotny warunek zdrowia psychicznego. Dla antropologa społecznego socjalizaqa to przede wszystkim przekaz kultury. Socjolog z kolei oprócz mechanizmu przekazu kultury widzi w socjalizacji przyczynę podobieństw i regularności zachowań członków zbiorowości społecznych oraz mechanizm utrwalania porządku społecznego.

Socjalizacja jest rezultatem zarówno wpływów zamierzonych, określanych często mianem „wychowania", jak i niezamierzonych. Na człowieka wpływają agendy i instytucje, które wychowanie stawiają sobie za jeden ze swych celów - rodzina, szkoła, Kościół - oraz wszystkie inne, z którymi człowiek ma do czynienia w ciągu swojego życia, a także wszystko to, z czym się styka w swoim otoczeniu. Wpływ socjalizacyjny na człowieka ma grupa rówieśnicza, grono przyjaciół, organizacje, do których należy, miejsca, w których pracuje, to, co czyta i co ogląda na ekranie telewizora oraz na reklamowych bilboardach zapełniających współczesne miasta (Tillman 1996).

W toku socjalizacji człowiek poznaje i przyswaja sobie:

•    Umiejętności, które leżą u podstaw wszelkich interakcji społecznych, takie jak znajomość społecznie konstruowanych systemów znaczeń, zdolność rozumienie znaków, w tym języka oraz symboli; także umiejętność posługiwania się nimi oraz poznanie procedur interpretacyjnych zachowań innych ludzi.

•    Normy i wzory zachowań; zarówno społecznie akceptowane i kulturowo określone wzory zaspokajania biologicznych potrzeb i popędów