PwTiR179

356 Rozdział 10

zbliżonych zasadach do hoteli, spełniające za odpłatnością funkcje wypoczyn-kowo-kuracyjne. Jednakże sanatoria i prewentoria dla dzieci mają raczej cechy zbliżone do placówek leczniczych i zarazem opiekuńczo-wychowawczych. Dyskusyjna jest sprawa szpitali uzdrowiskowych, które przecież nie są zakładami o charakterze profilaktycznym, a ich cele lecznicze są w znacznym stopniu zbliżone do innych szpitali. Ponadto trzeba wskazać, że chociaż zakłady kąpielowe nie są uznane za zakłady podobne do hoteli, to na mocy ustaleń art. 852 k.c. znajdują do nich odpowiednie zastosowanie kodeksowe przepisy o odpowiedzialności utrzymujących zarobkowo hotele i podobne zakłady.

Z kolei pole biwakowe jako obiekt niestrzeżony, z którego korzystanie jest często nieodpłatne, zdecydowanie nie może być zaliczone do zakładów, których zarobkowe prowadzenie powoduje omawianą zaostrzoną odpowiedzialność odszkodowawczą. W wypadku kempingów sytuacja też jest z reguły odmienna niż w hotelach. W zależności od charakteru danego kempingu prowadzący je ponoszą odpowiedzialność za rzeczy osób korzystających z takiego obiektu hotelarskiego z reguły tylko na zasadach ogólnych. Kempingi nawet ze stałą bazą lokalową nic są hotelami w rozumieniu wskazanego przepisu kodeksowego. Dyskusyjna jest kwestia zakwalifikowania pokoi gościnnych. Ze względu na zawieraną wówczas umowę najmu oraz odmienny niż w hotelach system ich udostępniania i obsługi gości należy przychylić się do stanowiska M. Nesterowi-cza, że pokojów gościnnych nie można zaliczyć do hoteli w rozumieniu kodeksowym. Z kolei umowa najmu lub użyczenia jest podstawą stosunków między szkołą a organizatorem obozu lub kolonii w pomieszczeniach szkolnych w okresie ferii letnich lub zimowych. Szkoła nie może być więc uznana za zakład podobny do hotelu.

Nie można też zaliczyć kwater agroturystycznych do zakładów podobnych do hoteli. Przepisy ustawy o usługach turystycznych traktują takie kwatery w sposób szczególny, uważając za inne niż hotelarskie obiekty „także wynajmowane przez rolników pokoje i miejsca na ustawianie namiotów w prowadzonych przez nich gospodarstwach rolnych”. Takie pokoje w gospodarstwie agroturystycznym trzeba traktować jak pokoje gościnne, a wynajęte w nim miejsca na ustawienie namiotów oznaczają obiekt podobny do pola biwakowego, czyli także nie będący zakładem podobnym do hotelu. Natomiast niewątpliwie są zakładami podobnymi do hoteli inne obiekty niebędące obiektami hotelarskimi, w których są świadczone usługi hotelarskie, jak gościńce, zajazdy, gospody, karczmy, oberże, hostele, botele, czy inne obiekty świadczące takie usługi pod jeszcze inną nazwą przejętą w celach komercyjnych z języków obcych. Nie ma tutaj znaczenia forma prawna takiego zakładu, ani jego nazwa, gdyż od tego nie zależy zaliczenie danego obiektu do kategorii hoteli i podobnych zakładów w rozumieniu kodeksowym.

Omawiana zaostrzona odpowiedzialność odszkodowawcza przedsiębiorców hotelarskich nie wchodzi również w grę w odniesieniu do prowadzących domy studenckie, asystenckie, internaty, bursy, stancje, pensje, koszary, zakłady poprawcze. zakłady karne, areszty, hotele pracownicze, noclegownie, schroniska charytatywne, przytułki, hospicja, szpitale, izby wytrzeźwień, czy tzw. agencje towarzyskie lub salony masażu. Nie ulega wątpliwości, że zupełnie inne niż hoteli są ich cele i zasady działania. Takie zakłady nie mogą być w żadnym wypadku uznane nawet za zakłady podobne do hoteli w rozumieniu kodeksowym ze względu na całkowicie inne spełniane funkcje.

Chociaż przedsiębiorcy hotelarscy zawierają z gośćmi umowę hotelową, to jednak nie umowa stanowi podstawę odpowiedzialności odszkodowawczej za rzeczy wniesione przez gości hotelowych do hotelu lub podobnego zakładu. Jest to bowiem odpowiedzialność ustawowa. Dla powstania omawianej odpowiedzialności nie jest istotny fakt zawarcia umowy hotelowej oraz jej ważności. Umowa ta może być dopiero później zawarta lub nawet rozwiązana. Strony może też wiązać inna umowa niż hotelowa, co ma miejsce zwłaszcza w zakładach podobnych do hoteli. Ta bowiem odpowiedzialność ustawowa wynika z faktu wniesienia rzeczy do hotelu lub podobnego zakładu. To właśnie zdarzenie prawne jest źródłem odpowiedzialności ustawowej utrzymującego zarobkowo hotel lub podobny zakład. Powstaje ona nawet wówczas, gdy nastąpi przymusowe zakwaterowanie jakiejś osoby w hotelu na mocy decyzji administracyjnej, co może mieć miejsce w razie klęski żywiołowej lub wypadku.

Pojęcie rzeczy wniesionej do hotelu lub podobnego zakładu jest zdefiniowane w k.c. Zgodnie z tym określeniem wskazany termin oznacza rzecz:

•    znajdującą się w hotelu lub podobnym zakładzie w czasie korzystania przez gościa z usług tego hotelu lub podobnego zakładu (zwłaszcza w pokoju hotelowym, ale też w holu hotelowym i innych pomieszczeniach hotelowych),

•    znajdującą się w tym czasie poza hotelem lub podobnym zakładem, jeśli została powierzona utrzymującemu zarobkowo hotel lub podobny zakład bądź osobie u niego zatrudnionej (np. bagaż wręczony kierowcy busa hotelowego) albo umieszczona w miejscu wskazanym przez nich (np. walizka w luku bagażowym autokaru hotelowego) albo w miejscu na ten cel przeznaczonym (np. w magazynie hotelowym).

Ustalenia kodeksowe rozszerzają pojęcie rzeczy wniesionej na rzeczy powierzone zakładowi hotelarskiemu lub osobie przezeń zatrudnionej, przy czym nie ma znaczenia stały lub tylko dorywczy charakter tego zatrudnienia oraz jaka jest jego podstawa prawna. Taka osoba staje się dzierżycielem rzeczy, władającym nią w imieniu gościa hotelowego. Nie jest istotne, czy dana osoba (portier, bagażowy, boy, czy pokojowa) była upoważniona do przyjęcia rzeczy, bo wystarcza stwierdzenie, że w danej sytuacji gość hotelowy mógł tak sądzić. Dalsze rozszerzenie pojęcia rzeczy wniesionej w analizowanych przepisach kodeksowych nastąpiło przez objęcie nim rzeczy umieszczonych w miejscu wskazanym