trudnienia Podział zatrudnionych według określonych kryteriów umożliwia ustalenie /.mian w zatrudnieniu zależnych od poziomu techniki i organizacji produkcji. Szczególne znaczenie mają wzajemne proporcje między liczbą zatrudnionych na stanowiskach robotniczych a liczbą pracowników technicznych, ekonomicznych i administracyjno-gospodarczych oraz między liczbą robotników bezpośrednio produkcyjnych I pozostałymi grupami pracowników. Istotne znaczenie ma również znajomość struktury kwalifikacyjno-zawodowej oraz społecznej zatrudnionych
I punktu widzenia kwalifikacji zawodowych można grupować pracowników według poziomu wykształcenia, wyodrębniając wykształcenie: podstawowe, gimnazjalne. zawodowe, średnic oraz wyższe, ftonadto robotników dzieli się na: wysoko kwalifikowanych. wykwalifikowanych, przyuczonych ^niewykwalifikowanych, w zależności od posiadanego świadectwa ukończenia azlcoly średniej, zasadniczej zawodowej, dyplomu mistrza lub czeladnika, świadectwa ukończenia szkolenia wewnątrzzakładowego w powiązaniu z odpowiednią praktyką zawodową. Podział kwalifikacyjno--zawodowy pracowników pełni istotną funkcję w ustalaniu kierunków naboru oraz w organizowaniu działalności szkoleniowej.
Struktura społeczna wyraża powiązania i podział wynikający z takich cech. jak: płeć. wiek. środowisko społeczne, miejsce zamieszkania, stan rodzinny, staż pracy. będący jednocześnie kryterium struktury kwalifikacyjnej itp. Poznanie tej struktury ma istotne znaczenie dla prawidłowej gospodarki kadrami.
Ważną cechą określającą zatrudnionych, a wynikającą z podziału według płd. jest udział kobiet w zatrudnieniu. Jest bardzo wiele dziedzin życia gospodarczego, w których zatrudnienie kobiet przeważa. W handlu na przykład udział kobiet w zatrudnieniu przekracza 70%. Przedsiębiorstwa zatrudniające znaczniejszą liczbę kobiet powinny stosować określoną politykę kadrową.
Szczególne obowiązki ma pracodawca w stosunku do pracowników młodocianych. do których zalicza się osoby między 16 a 18 rokiem życia. Młodociany może być zatrudniony w zasadzie pod warunkiem, że ukończył co najmniej gimnazjum, a stan jego zdrowia pozwala mu na podjęcie danego rodzaju pracy. Jeżeli młodociany nie posiada kwalifikacji zawodowych, to może być zatrudniony tylko w celu przygotowania zawodowego. I wyjątkiem zatrudnionych w lekkich pracach dorywczych I sezonowych.
15.3.
W procedurze przyjmowania pracowników do pracy wyodrębnia się dwa etapy. Pierwszy etap polega na załatwieniu formalności związanych bezpośrednio | komórką osobową przedsiębiorstwa, drugi - polegający na wprowadzeniu pracownika na
(stanowisko robocze I odbywa się na miejscu pracy, w komórce organizacyjnej, w której pracownik zostanie >m»Hninny Tiąwyr^ pnda-
nie o przyjęcie do pracy, do którego dołącza: odpis świadectwa szkolnego, zaświad-
czcnie «™cv • c / osiego |® pracy oraz.dokumettrtf»M4^H I^Hacj^/awódoweWo łożeniu podania, wraz a wspomnianymi dokumentami, M powiedziałny pracownik komórki osobowej powinien przeprowadzić rozmowę z kandydatem do pracy, aby uzyskać dodatkowe informacje o nim, dotyczące na przykład doświadczenia zawodowego, pracy w ostatnim miejscu zatrudnienia, sytuacji rodzinnej. oczekiwań wiążących się ze sferą zawodową i płacową w nowym zakładzie pracy itp. Informacje te powinny ułatwić skierowanie kandydata na odpowiednie miejsce pracy. Po rozmowie wstępnej pracownik komórki osobowej kieruje go do kierownika komórki organizacyjnej, w której kandydat ma być zatrudniony.
Kierownik komórki organizacyjnej powinien porozmawiać z przyszłym pracow-nikiem o warunkach i charakterze pracy, jego zamiłowaniach oraz powinien zapoznać go z nowym miejscem pracy, proponując konkretne już stanowisko pracy i wysokość płacy. Jeżeli propozycje konkretnych warunków pracy oraz zarobków odpowiadają kandydatowi do pracy, to jest on kierowany na badanie lekarskie (jeżeli jest lo wymagane), a następnie zostaje podpisana z nim umowa o pracę.
? chw,lą za'varcia ““O"? ° Pracę rozpoczyna się następny etap. polegający na wprowadzeniu nowego pracownika do pracy, czym zajmuje się jego bezpośredni przełożony.
. wprowadzenie do pracy, oprócz zapoznania nowego pracownika z miejscem pracy i z samą pracą, którą ma wykonywać, powinno obejmować również: zapoznanie pracownika z pozostałymi członkami zespołu, w którym będzie pracował, zorientowanie pracownika, jak przebiega proces pracy całej komórki organizacyjnej, jakie są jej zadania i znaczenie dla całego przedsiębiorstwa, przekazanie informacji o działalności urządzeń sanitarnych i socjalnych oraz zapoznanie ze sposobem obliczania zarobków, przydziału premii, nagród itp.
Bardzo ważne jest zaznajomienie nowego pracownika z zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy obowiązującymi w całym zakładzie i w jego miejscu pracy.
Odpowiednie wprowadzenie do pracy ma duże znaczenie dla samej postawy pracownika. gdyż sprzyja szybszej adaptacji zawodowej i pozwala na zespolenie z gronem współpracowników.
Zwalnianie pracowników jest jednym z ważnych elementów polityki kadrowej zakładu pracy. Może być ono koniecznym instrumentem zmieiząjącym do poprawy struktury zatrudnionych lub narzędziem do dyspozycji pracodawcy, służącym do utrzymania dyscypliny pracy. Zwolnienie z pracy to środek ostateczny i stosowany tylko wtedy, kiedy inne środki w stosunku do konkretnego pracownika nie dały oczekiwanych wyników. Kodeks pracy przewiduje kilka sposobów rozwiązania umowy
0 pracę przez pracownika łub przez pracodawcę. Mówiąc o zwolnieniu pracowników
j pracy, ma się na uwadze rozwiązanie stosunku pracy przez pracodawcę. Rozwiązanie stosunku pracy przez pracodawcę może nastąpić: I I
• na mocy porozumienia stron zaproponowanego przez pracodawcę;
• w drodze wypowiedzenia umowy o pracę przez pracodawcę:
1 £H wypowiedzenia umowy o pracę z winy pracownika lub z przyczyn przez pracownika niezawinionych.