Odprężenie i nauka - czy to nie dwie sprzeczności? W powszechnym rozumieniu zajęcia w szkole kojarzą się raczej z takimi pojęciami, jak „koncentracja” i „wysiłek”. Natomiast odprężenie jest bliskie znaczeniowo takim słowom, jak „spokój”, „nicnierobienie”, a więc czynnościom związanym ze spędzaniem wolnego czasu. Jaki jest zatem związek pomiędzy nauką i nauczaniem a odprężeniem?
Schole oznaczało pierwotnie „czas wolny”. Starożytni Grecy zupełnie inaczej wyobrażali sobie naukę. Nie kojarzyła się ona z marsowym czołem, ale z rozluźnieniem, otwartym, swobodnym nastawieniem wobec otoczenia. „Dzisiejsza szkoła - zdaniem J. Riedla- goni uczniów od jednego tematu do drugiego, od jednych, krótko trwających zajęć do drugich, od jednego testu do drugiego, od jednej grupy do drugiej. 56 procent Austriaków uważa, że przed dziećmi stawia się zbyt wysokie wymagania” '.
Osoby uczące się pod przymusem i w stresie osiągają słabsze wyniki. W podrozdziale pierwszym omawiam bliżej problematykę związaną z blokadą wywołaną przez stres i strach. Ćwiczenia relaksacyjne mogą pomóc nam w rozładowaniu niepotrzebnego stresu i nadaniu szkole charakteru instytucji bardziej humanitarnej. Współczesna biologia mózgu mówi, że organizm zrelaksowany i odprężony pozwala na lepsze wykorzystanie potencjału i optymalnie wspomaga proces zdobywania wiedzy. W podrozdziale drugim podaję sugestie dydaktyczne wynikające z badań nad mózgiem i integrujące metody relaksacyjne. W szkole chodzi przecież nie tylko o gromadzenie wiedzy. Jeśli postawiliśmy sobie za cel rozwój wszelkich sil tkwiących w czjowieiai, to zadaniem naszym będzie utrzymywanie prawi-
1 Riedl, ! 987'5.