Re exposure of DSC03302

sprzymierzeńców od Rzymu. Czekał go jednak pewien zawód; w pełni popadł go tylko Galowie, plemiona italskie zaczęły przechodzić na stronę knrtagińską dfl> pień> po klęsce Rzymian pod Kannami Po przejściu Hannibala przez Alpy i sreor-ganizowania sił punickich zaskoczeni zupełnie Rzymianie próbowali przeciwstawić najeźdźcy na terenie Galii Przadalpąjskiąj armie konsularne, ale zostały om pokonane przez Kartagióczyków; Hannibal miał otwartą drogę do środkowej Italii

Armie nowych konsulów <317 r. pji.eO zagrodziły najeźdźcom przejście przez Apeniny, ale Hannibal znowu zaskoczył Rzymian wybierając drogę przez bagnistą dolinę rzeki Arno. Żołnierze kartagińsey szli cztery dni i trzy noce zanurzeni po pas i piersi w wodzie, odpoczywać mogli tylko na końskich trupach. W czasie tą} wyprawy wyginęło wielu żołnierzy, zwłaszcza galijskich, padła większość koni, spośród słoni ocalał tylko jeden. Sam wódz stracił oko. W wyniku jednak taj śmiałej przeprawy Hannibal obszedł umocnienia rzymskie i całkowicie zaskoczył konsula Flaminiusza. Wojska jego dały się wciągnąć w zasadzkę nad Jeziorem Trazymeńskiin (217 r. p.ns.X Bitwa obróciła się w straszliwą klęską Rzymian, zginął sam konsul 115 tysięcy Żołnierzy.

Wiadomość o klęsce trazymeńłdęj wywołała wielkie wrażenie w Rzymie. Krytykowano poległego konsula sa jego demokratyczne przekonania i nieprzestrzeganie przepisów religijnych- Męska i śmierć Fl&miniusza umocniły stronnictwo arystokratyczne. Powołano na dyktatora znanego .obrońcę starego porządku", przedstawiciela słynnego patryęjussowskiego rodu Fabiuazów, Kwintu-sa Fabiusza Maksymusa. Przyjął on taktykę wojny podjazdowej, uważąjąc, że Rzym nie jest w stanie przeciwstawić się Hannibalowi w otwartej bitwie. Przez to zyskał przydomek Cunctator (zwlekający). Hannibal nie atakował samego Rzymu, który był silnieobwarowany, lecz niszczył systematycznie pola rolników italskich. Wykazał przy tyra tyle sprytu, źe starannie omijał bogate majątki Fabiusza chcąc rzucić na niego podejrzenie o tajemne porozumienie. Wszystkie ta wydarzenia wywoływały coraz większe niezadowolenie ludności chłopskiąj i części nobUiUu. Pewnym sukcesem elementów opozycyjnych było powołanie drugiego obok Fabiusza dyktatora; został nim dotychczasowy jego pomocnik (jrufgisUr eąuitum), Minuęjusz. Na konsulów w 216 r. p.n.e. wybrano Terencju-aza Warana i Emilhtssa Paulusa

Konrulowle 216 r. p.n.e zdecydowali się na wydanie decydującą] bitwy Hannibalowi. Doszło do niej pod Kannami w Apulii. Rzymianie przeciwstawili Kar-tagUlczykom olbrzymią armię, która    się z 80 tysięcy piechoty i 6 tysięcy

jazdy. Hannibal dysponował tylko 40 tysiącami piechoty, aa to miał więcąj niż Rzymianie jazdy - 10 tysięcy. Bitwa pod    wykazała w pełni geniusz

strategiczny Hannibala. Przeniósł on główną siłę uderzenia na skrzydła, gdzie ustawił jazdę. W Jaj środku umieścił piechotę formując szyk w kształcie łuku, wygiętego w kierunku Rzymian. W centrum znajdowały aię oddziały Galów,

nąjbanłziąj narażane na atak, po bokach stanęły oddziały wypróbowanych wąjsk

Hbtfaklch 1 iberyjskich Atak ńężkiąj piechoty rzymskiej zmusił Galów do cofnięcia się, za nimi poszli Umowie.

W następnej fazie bitwy Unia frontu Kartagióczyków przyjęła kształt wklęsły, w tym zagłębieniu zaczęły się tłoczyć manipuły rzymskie znacznie skracając swoją Unię frontu. Tymczasem Libijczycy wydłużali ustawienie wojsk kartagiń-skich stopniowo otaczając skrzydła legionów. W tym kulminacyjnym punkcie bitwy rozstrzygnięcie przyniosła dężkasbrpjna konnica kartagióska rozbijając słabszą jazdę rzymską. Następnie jeźdźcy puniccy zaatakowali od tyłu stłoczone centrum rzymskiej piechoty. Przy pomocy rzuconych jednocześnie oddziałów lekkozbrojnych Hannibal zdołał w pełni otoczyć armię rzymską, która została prawie całkowicie wybita. Poległo około 50 tysięcy żołnierzy, w tym konsul Emil i usz Paulus i 80 senatorów, 4 tysiące Rzymian dostało się do niewoli. Ocalał tylko kilkutysięczny oddział pod wodzą młodego trybuna wojskowego, Pubłiusza Korneliusza Scypiona. Drugi z konsulów, Terencjusz Warro, zdołał uciec z pola bitwy. Pod Kannami poległo tylko niespełna 7 tysięcy kołnierzy punickich, w tym 4 tysiące Galów.

Rzym ogarnęła zgroza. Za radą Fabiusza zorganizowano różne przebłagalne obrzędy religijne. Doszło nawet do ofiar z ludzi. Skazano na śmierć dwie westal-id, które złamały ślub czystości (to miało ściągnąć na Rzym gniew bogów). Odnowiono potworną ofiarę: zakopano żywcem dwie pary reprezentujące .wrogie" narodowości, Gala i Galijkę, Greka i Greczynkę. Te krwawe ofiary przebłagalne były tylko jedną z prób ożywienia życia religijnego (oprócz np. wprowadzania nowych bogów). Fabiusz Maksymus podjął energiczne kroki, aby wystawić nową armię. Do służby wojskową} powołano już wszystkich obywateli od siedemnastego roku życia. Senat zdecydował się na krok wyjątkowy: sformowano dwa legiony z niewolników wykupionych przez palistwo. Sytuacja w Italii stała się groźna dla Rzymu, bo znaczna część sprzymierzeńców przesila po bitwie pod Kannami na stronę Hannibala; byli to: Samnid, Lukanowie, Brucjowie, Kapua i inne miasta kampańslde, Tarent oraz inne miasta greckie. Plemiona Italii środkowąj i północnej (w tym Etruskowie) pozostały jeszcze wierne Rzymowi. W Italii Rzymianie przyjęli taktykę defensywną. Siły wojak kartagińskich zostały jednak znacznie osłabione po tylu krwawych bitwach, a Hannibal nie zdołał uzyskać posiłków z Kartaginy.

Rzymianie nie mogąc pokonać Hannibala w Italii zaczęli atakować Kartagió-czyków na innym terenie. Od 214 r. p.n.e. prowadzono działania wojenno na terenie Sycylii, gdzie władca Syrakuz opowiedział się po stronie Kartaginy. Nie pomogła Grekom syrakuzańskim odsiecz w postaci wojsk kartagińskich. Konsul 218 r., Marek Klaudiusz Marcellu*, przeprowadził na Sycylii zwycięskie działania wojenne, a w 212 r. p.n.e. obiegł Syrakuzy. Nie pomogło bohaterstwo Greków, których wspierał swymi wynalazkami technicznymi Archimedes. W 211 r. p.n.e. Marcellus zdobył Syrakuzy. Archimedes zginął zabity przez jednego z rzymskich żołnierzy. Wkrótce potem (210 r.) Rzymianie podjęli ofensywane działania w Hiszpanii; dowództwo nad armią objął liczący wówczas zaledwie 25 lat P. Korneliusz Scypio. Zdoła! on w krótkim czasie zdobyć centrum władzy punickiej w Hłąypąnii - Nową Kartaginę. W 208 r. Scypio odniósł decydujące zwycięstwo pod Baecula, gdzie w górskim terenie zastosował nową taktykę wałki, polegającą

445