4.1.2. GRUPA II1B - Związki rozpuszczalne w roztworze NaOH i nierozpuszczalne w roztworze NaHCOs
Do grupy tej należą związki, dla których wartość pKa jest wyższa niż kwasu węglowego, a niższa niż wody. Przykłady związków podano poniżej:
związki nitrowe I- i II-gorzędowe
NO,
Fenole |
Ar-OH |
Sulfonamidy |
°2 Ar-S —NH2 |
tiofenole |
Ar-SH |
o2 Ar-S -NH-R | |
Imidy |
aj- |
f B-diketony |
O O AA |
Tiole |
B-ketoestry |
0 o AA |
5. Próba rozpuszczalności w 5% roztworze HC1
Wykonanie próby:
Do 0,1 g stałej substancji lub 0,2 cm3 cieczy dodaje się porcjami 3 cm3 kwasu. Niektóre zasady organiczne tworzą chlorowodorki rozpuszczalne w wodzie, lecz wytrącające się wobec nadmiaru kwasu. Rozpuszczenie badanej próbki w którymkolwiek momencie świadczy o pozytywnym wyniku testu.
Jeżeli próbka nie uległa całkowitemu rozpuszczeniu należy pipetką pobrać część wodnego roztworu do innej probówki i powoli neutralizować 5% wodnym roztworem NaOH. Wydzielenie osadu lub emulsji świadczy o pozytywnym wyniku testu.
Omówienie:
GRUPA IV- Związki rozpuszczalne w 5% roztworze HCl
Większość związków rozpuszczalnych w roztworze HCl zawiera w cząsteczce zasadowy atom azotu (atom posiadający wolną parę elektronową). Są to aminy alifatyczne wszystkich rzędów, pierwszorzędowe aminy aromatyczne (grupy arylowe zmniejszają zasadowość azotu), aminy alifatyczno-aromatyczne, aminy alicykliczne. Niektóre związki zawierające tlen (piron) mogą tworzyć już z 5% roztworem kwasu solnego sole oksoniowe i są w nim rozpuszczalne. Nierozpuszczalne w wodzie amidy niepodstawionej
r