miejsce w I w. n.e. W późnym okresie rzymskim (III-IV w. n.e.) znacznie Lugiowie podupadają. Między Silingami usadowionymi jakoby na Śląsku, a zaliczanymi też do Lugiów, siedzieli poniżej, czyli na południe od Burgundów, Lugiowie-Omani. Tylko Ługiowie-Burowie występowali przeciw Imperium Rzymskiemu. Część Lugiów zorganizowała federację. Lud ten zajmował się organizacją handlu oraz ochroną kupców i podróżujących na szlaku bursztynowym w związku ze zwiększonym popytem na ten cenny minerał w Imperium.
Lugiowie w połowie I w. n.e. wraz z Hermundurami złupili skarby króla Wanniusza, a potem w 92 r. wystąpili przeciw Markomanom
Ryc. 38.
Celtycka brązowa fibula
przedstawiająca dwa łby niedźwiedzi (JJl psów (?), z których jeden trzyma głowę wołu, drugi—„ściętą głowę" człowieka (wg J. Pyrgały)
i Kwidom, przy czym wyróżniali się tym, że używali konnicy. Wiemy o Lugiach, że byli jakoś powiązani z Wenedami znad Bałtyku, a również, te utrzymywali stosunki z Imperium Rzymskim. O Wenedach wzmiankował już Tacyt jako o „wielkim ludzie". Tu wspomnieć trzeba, że wybitny historyk polski K. Tymieniecki wysunął hipotezę, iż można postawić znak równości między „wielkim ludem Lugiów" a „wielkim ludem Wenedów". Lugiowie byli wspomniani także przez Velleiusa Paterculusa, rzymskiego historyka, który podawał, że Markomanowie pod wodzą Marboda różnymi sposobami podbijali lub pozyskiwali sobie sąsiednie ludy, wśród których wyróżniał się wielki lud Lugiów. Lugiowie nie uczestniczyli w ruchach plemion germańskich, które kierowały się ku południowi i zachodowi, aczkolwiek wiemy, że król Markomanów dążył do sojuszu z nimi. Mieli oni również styczność z Wanniuszem królem Kwadów. W końcu sprzymierzyli się z cesarzem Doraicjanem przeciw Markomanom i Kwadom. Dion Kasjusz pisze (Historia Rzymu), że Regnum Vanniorum znajdowało się prawdopodobnie w południowo-zachodniej Słowacji. Lugiowie mieszkali według J. Wielowiejskiego w dorzeczu Górnej Odry i Wisły. Według H. Łow-miańskiego Kujawy w okresie rzymskim były zamieszkiwane przez Hełvekonów A. Cofta-Broniewska uważa, że odkryte ostatnio sanktuaria celtyckie na Kujawach (Janikowo i Kruszą Zamkowa) należy wiązać właśnie z działalnością Lugiów, których związek obejmował obok Kujaw także Śląsk. Obszar na Kujawach zajmował około 10000 m2.
i Osady rzemieślnicze w pierwszych stuleciach naszej ery
*
W części poprzedniej omówiłam zabytki celtyckie, wybierając najbardziej — moim zdaniem — reprezentatywne, a które są świadectwem niewątpliwej bytności Celtów na ziemiach polskich, przenikania elementów celtyckiej kultury materialnej i duchowej do kultury ludności miejscowej, a przede wszystkim do kultury przeworskiej.
Niżej przedstawię kilka przykładów dalszego przetrwania wpływów celtyckich w okresie, gdy brak dowodów ich fizycznej obecności, takich jak groby wojowników, względnie śladów osad podobnych do np. Nowej Cerekwi.
E Kontynuację tych umiejętności, które kwitły w Mogile i Wy ciąż u koło Nowej Huty, a które zawdzięczamy Celtom, śledzić można dalej 127