S7304922

BIBLIOTERAPIA - MIĘDZY DYSCYPLINA NAUKOWĄ A METODA REWALIDACJI 117

tego typu specjalizacje na studiach bibliotekoznawczych nie rozwiązują problemu braku wykwalifikowanych pracowników w działach dla osób niepełnosprawnych sieci bibliotek publicznych [30, 32, 48, 64, 65]. Bibliotekarzy-bi- jg blioterapeutów zdecydowanie brakuje również w bibliotekach szkól ogól- 2 nodostępnych i specjalnych, w placówkach opiekuńczych, resocjalizacyjnych fi i rehabilitacyjnych. Przebieg dyskusji nad modyfikacją systemu kształcenia|| bibliotekarzy, zdominowanej zagadnieniami informacji naukowej, komunikacji® społecznej, marketingu bibliotecznego oraz informatyzacji i automatyzacji pracy bibliotecznej, nie daje nadziei na upowszechnienie biblioterapii w zawodowej edukacji, a co za tym idzie — w praktyce bibliotecznej [40].

Lansowany obecnie model „bibliotekarza aktywnego” nie uwzględnia umiejętności pracy z czytelnikiem chorym i niepełnosprawnym. Jest to zjawisko niepokojące. Koncepcja integracji społecznej i edukacyjnej osób niepełnosprawnych zakłada również ich obecność w bibliotekach, na co środowisko bibliotekarskie powinno być fachowo przygotowane. Można to uczynić m.in. przez upowszechnienie w programie studiów bibliotekoznawczych obowiązkowego przedmiotu „biblioterapia” w zaproponowanej tu formie i rozszerzenie zakresu wiedzy psychologicznej i pedagogicznej.

Upowszechnieniu ulec powinna także specjalizacja biblioterapeutyczna w kształceniu na poziomie pomaturalnym i wyższym, dająca uprawnienia bib-iioterapeuty [56, 64, 65]. Zasadne jest również wprowadzenie biblioterapii do oferty studiów podyplomowych dla bibliotekarzy [6, 9, 56].

Warto nadmienić, że biblioterapeutyczne treści programowe (obowiązkowe i specjalizacyjne) w kształceniu bibliotekarskim powinny koncentrować się na biblioterapii wychowawczo-humanistycznej (rozwojowej), pozostawiając bib-lioterapię kliniczną psychoterapeutom i psychiatrom.

Należy nadmienić, że praktykowane obecnie „dokształcanie” bibliotekarzy (zwłaszcza bibliotek szkolnych) w zakresie biblioterapii przez 30-60-godzinne kursy nie odpowiada merytorycznym wymogom przygotowania w pełni wykwalifikowanego biblioterapeuty, a ponadto nie służy podniesieniu bibliote-rapii do rangi dyscypliny naukowej.

Bibliotekarz-biblioterapeuta mieści się w systemie funkcji nowoczesnej biblioteki (zwłaszcza funkcja substytutywna), jak również w macierzowej strukturze organizacji biblioteki, proponowanej przez współczesne bibliote-¹ karstwo [61].

Rozważając zaproponowane przez J. Wojciechowskiego trzy modele uprawiania profesji bibliotekarskiej [61], zawód bibliotekarza-biblioterapeuty na-i leży przypisać modelowi „specjalista w zakresie metodologii postępowania i 'funkcjonowania”, a przyszłościowo także modelowi „znawca transmitowa-