BIBU0TERAP1A - MIĘDZY DYSCYPLINĄ NAUKOWĄ A METODĄ REWALIDACJI 111
Diagnoza będąca podstawą całego postępowania jest anamnezą obejmującą psychologiczno-pedagogiczną i czytelniczą ocenę adresata terapii, wzbogaconą .wprzypadku osób chorych i niepełnosprawnych - niezbędnymi informacjami medycznymi. Diagnoza ujawnia obszary zaburzeń, a tym samym wyznacza cele postępowania terapeutyczno-wychowawczego. Muszą one być zgodne ze wskazaniami dla stanu identyfikacji, katharsis i wglądu, czyli etapami, których wymianie i przez które przeprowadzenie pacjenta jest warunkiem prawidłowo prowadzonej terapii.
Materiał biblioterapeutyczny daleko wykroczył poza utwór literacki w po-staci książki w formie tradycyjnego kodeksu. O jego klasyfikowaniu rzeczowym decyduje charakter oddziaływania terapeutycznego. Stąd też wyróżnia się materiały: sedath/a (uspokajające), stimulativa (pobudzające), problematica (re-fleksyjne) i sacrum (religijno-kontemplacyjne) [51].
Ze względu na cechy formalne materiał biblioterapeutyczny obejmuje: wydawnictwa zwarte i periodyczne o typowej formie typograficznej, wydawnictwa w systemie L. Braille’a, wydawnictwa w formie „książki mówionej”, wydawnictwa w druku powiększonym, książki „łatwe w czytaniu”, książki w tradycyjnej formie typograficznej z kasetą magnetofonową (typograficzno--mówione), książki-zabawki (w tym do percepcji wielozmysłowej), kasetowe i płytowe nagrania odgłosów akustycznych, kasetowe i płytowe nagrania muzyczne, bity inteligencji i karty do nauki czytania, zabawki edukacyjne i gry dydaktyczne, filmy na kasetach wideo, edukacyjne i terapeutyczne programy bmputerowe, dzieła sztuki (oryginały lub reprodukcje) oraz przedmioty użyt-śowe. W innym ujęciu klasyfikacyjnym, materiał ów można zróżnicować na: książki sensu stricto, książki sensu largo, czy traktować je jako dokumenty -materiał przejściowy między bibliologią i dokumentologią.
Dobór materiału warunkowany jest diagnozą i celami postępowania. Jego gromadzenie, katalogowanie i bibliografowanie, czyli tworzenie warsztatu bioterapeutycznego! opiera się na metodyce pracy bibliotecznej.
Materiał biblioterapeutyczny (alternatywne materiały biblioteczne) jest też •ścisłym związku z technikami pracy. Techniki biblioterapeutyczne (oryginal-* i zapożyczone) ulegają ciągłemu doskonaleniu - od indywidualnego lub Stopowego czytania do twórczości własnej uczestników terapii. Odpowiadają różnym celom terapeutycznym, np.: integracja grupy (np. techniki „słoneczka”, ■śniegowej kuli"), autoprezentacja (np. wiersz-akrostych), ujawnienie stanów hoticjonalnych (np. technika zdań niedokończonych, technika listu, technika Wmiętnika) i ich stymulacja (np. teksty biblioterapeutyczne, bajka terapeutyczni, aktywizacja intelektualna (np. wiersz-haiku, wiersz kłamliwy), wyzwole-**kreatywności (np. techniki psychodramowe, inscenizowanie), wspomaganie