Scan 140410 0007

Pod banderą Foxconna żegluje 15 różnych grup przedsiębiorstw (stan na październik 2012 r.)¹⁰. Mimo że każda grupa koncentruje się na produkcji innych towarów i technologii, to panuje między nimi ostra walka konkurencyjna. Wszystkie z nich otrzymują pod koniec roku swoją kwalifikację w zależności od osiągniętych rezultatów. Dodatkowo Foxconn założył własne przedsiębiorstwo pod nazwą „Centrala Zarządzająca”, które przejęło między innymi jednolite planowanie i zarządzanie finansami jak również obejmuje centralę bezpieczeństwa, personelu, zarządzania budynkami, importu i eksportu, logistyki i centralę zakupów. Pionowa struktura przedsiębiorstwa przedstawia się następująco: Foxconn Technologie Holding — grupy przedsiębiorstw — sektory biznesu—jednostki zarządu — działy/sekcje — linie produkcyjne.

Sukces gospodarczy Foxconna następował równolegle z rozkwitem gospodarczym Chin i chińskiego modelu rozwojowego zorientowanego na eksport. Nawet globalny kryzys gospodarczy trwający od 2008 r. nie miał na to żadnego wpływu. Już w 2001 r. Hon Hai stał się największym prywatnym przedsiębiorstwem na Tajwanie z obrotami rzędu 4,4 mld USD. W 2002 r. Businessweek nazwał Terry’ego Gou „królem outsourcingu”^{1 2} - mimo że w tym okresie Foxconn był daleko w tyle za Solectron i Flextronics, wówczas czołowymi podwykonawcami z branży elektronicznej. W 2003 r. Foxconn stał się największym eksporterem Chińskiej Republiki Ludowej. Jego obroty w 2008 r. sięgały 61,8 mld USD, w tym 55,6 mld pochodziło z eksportu. Tym samym posiadał 3,9 proc. udziałów w całości eksportu Chińskiej Republiki Ludowej. Mimo że ostatnia recesja spowodowała spadek ilości zamówień w branży elektronicznej z USA i Europy, to w 2009 r. Foxconn osiągnął obrót w wysokości 59,3 mld USD, co oznaczało nieznaczny spadek w porównaniu z 2008 r. o zaledwie 4,1 proc. Rok później odnotował on rekordowe obroty w wysokości 102 mld USD¹². W 2011 r. obroty wyniosły 122,2 mld USD. Na amerykańskiej liście Forbesa 500 największych firm świata Foxconn z 371 miejsca w 2005 r. wszedł w 2011 r. na miejsce 60.

Pod naciskiem globalnej konkurencji firma osiągnęła bardzo korzystną pozycję na rynku, redukując koszty, jak też oferując błyskawiczne terminy produkcji i dostawy. Jej produkcja obejmuje produkty niższej, jak i wyższej klasy oraz całą tzw. technologię 3C - komputery (laptopy, desktopy, tablety), narzędzia komunikacyjne (smartfony) i elektronikę konsumpcyjną (odtwarzacze MP3, kamery, konsole do gier, telewizory). Wytwarza również elektronikę samochodową i medyczną, projektuje i wdraża produkty nanotechnologii, a także transferu ciepła oraz sieci radiowe. Angażuje się też w badania materiałowe i rozwój ekologicznych metod produkcji.

Dywersyfikacja produktów podniosła konkurencyjność Foxconna i umożliwiła mu odebranie zleceń konkurentom lub wręcz wyrugowanie ich z rynku. Jest on konkurencyjny pod względem cen, terminów dostaw i jakość produktów końcowych, czerpiąc profity z redukcji kosztów, jakie daje masowa produkcja (korzyści skali). Mimo że kupuje komponenty od innych producentów, to priorytetem jest integracja pionowa. Przedsiębiorstwo w ramach własnych struktur częściowo pozyskuje surowce, produkuje elementy strukturalne, platyny i komponenty, montuje i projektuje. Obecnie zatrudnia licznych inżynierów i specjalistów od marketingu, a także posiada rozbudowaną sieć obsługi klientów na całym świecie.

Sukces i ekspansja Foxconna są tym bardziej zadziwiające, że produkcja elementów elektronicznych markowego przedsiębiorstwa odbywa się w ramach nierównych kapitalistycznych stosunków władzy. W Chinach, czyli kraju, będącym źródłem taniej siły roboczej, Foxconn produkuje dla koncernu Apple z siedzibą w USA. Jeśli chodzi o iPhone’a i iPada, dwa najważniejsze urządzenia Apple’a montowane przez Foxconna, lwia część zysku przypada właścicielom Apple’a - około 60, względnie 30 proc. - jedynie 2 proc. wartości produkcji stanowią koszty produkcji i montażu w Chinach (zob. tabela 3).

Tabela 3 - Struktura wartości produkcji: iPhone i iPad (2010, w %)^w

iPhone

Koszty materiałów    21,9

Koszty pracy przy komponentach poza Chinami    3,5

Koszty pracy przy komponentach i montażu w Chinach    1,8

Zysk dostawców (Korea Południowa 4,7/ USA 2,4/EU 1,1/Tajwan 0,5/Japonia 0,5)    9,2

Zyski nieprzyporządkowane    5,3

Zysk Apple'a    58,5

1

¹⁰    15 grup przedsiębiorstw to: CCPBG (konsole do gier, notebooki, desktopy i in.), Chinmei Innolux (monitory TFT i LCD, telewizory), CMMSG (komputery osobiste i komponenty), CNSBG (włączniki optyczne, urządzenia sieciowe), GDSBG (usługi IT), iDPBG (komputery osobiste, notebooki, telefony komórkowe, odtwarzacze MP3), iDPBG (tablety, desktopy, notebooki, serwery), MIPBG (płyty, telefony komórkowe, odtwarzacze MP3 i in.), MPTC (zakup, testowanie materiałów, recykling), NWInG (przyłącza kablowe, wtyczki, komponenty), NCBG (controlling, administracja), PCEBG (desktopy, notebooki, płyty macierzyste, karty graficzne i in.), SHZBG (formy odlewnicze, moduły LCD, soczewki optyczne), TMSBG (czytniki e-booków, diody) i WLBG (telefony komórkowe). Zob. m.in.: http://www.foxconn.com.cn/DivisionIntroduce.html.

2

   Businessweek, 7 lipca 2002, http://www.businessweek.eom/stories/2002-07-07/terry-t-dot--m-dot-gou.

¹²    Foxconn Technology Group: Corporate Social and Environmental Responsibility Annual Report, zim, 2010 i 2011 r.

¹³ Źródło: K.L. Kraemer, G. Linden, J. Dedrick, „Capturing Value in Global Networks: Apple’s iPad and iPhone, 2011 ”, http://pcic.merage.uci.edu/papers/201 l/Value_iPad_iPhone.pdf. Autorzy zbadali w 2010 r. strukturę wartości iPhone’a 4 (cena: 549 USD) i najprostszego iPada (cena: 499 USD).