2
Wariant 2
Na wadze analitycznej odważyć (z dokładnością do 1 mg) około 500 mg otrzymanego do analizy cementu. Odważoną próbkę przesypać do zlewki o poj. 250 cm3 i pod wyciągiem dodać odmierzone dozownikiem (lub cylindrem) 10 cm3 kwasu solnego 1:1.
Zlewkę ustawić na płytce elektrycznej i po roztworzeniu cementu dodać 10 cm3 stężonego kwasu nadchlorowego (również odmierzyć dozownikiem lub cylindrem).
Nie dopuszczając do wrzenia odparować próbkę na płytce elektrycznej do pojawienia się obfitych białych dymów. Zlewkę zestawić z płytki, przykryć szkiełkiem zegarkowym i odczekać aż wystygnie.
Dodać ok. 50 cm3 wody destylowanej i wymieszać bagietką, rozgniatając powstałe grudki. Dodać miazgi celulozowej, wymieszać i przez sączek z bibuły, umieszczony w lejku analitycznym, przesączyć próbkę do kolby miarowej o poj. 250 cm3. Przemywać wodą destylowaną z tryskawki zlewkę i sączek z osadem aż do uzyskania około 200 cm3 przesączu.
Osad z sączkiem odrzucić, a roztwór w kolbie miarowej rozcieńczyć do kreski, zatkać korkiem i starannie wymieszać. Roztwór ten służyć będzie do oznaczania jonów wapnia i ewentualnie żelaza i glinu.
2. MIARECZKOWANIE KOMPLEKSOMETRYCZNE JONÓW WAPNIA W ROZTWORZE
Do trzech kolb stożkowych odmierzyć pipetą jednomiarową po 25 cm3 badanego roztworu i rozcieńczyć wodą destylowaną do około 100 cm3.
Dodać po 5 cm3 10%-owego roztworu trietanoloaminy, 10 cm3 3m roztworu NaOH, szczyptę wskaźnika o nazwie kalces.
Roztwory w kolbach miarowych miareczkować z biurety 0,025molowym roztworem wersenianu sodowego (EDTA) do zmiany zabarwienia z fioletowego na czysto niebieskie (zanik fioletowego odcienia roztworu).
3. Podanie wyników
Po wypełnieniu nagłówka arkusza sprawozdawczego wpisać w tabeli:
• wielkość naważki cementu a w mg,
• ilości Vj cm3 roztworu EDTA zużytego na odmiareczkowanie kolejnych próbek,
• średnią arytmetyczną tych objętości, Vśr w cm3.
Obliczyć i wpisać do tabeli kolejno:
. • masę CaO (m), jako średnią arytmetyczną próbek miareczkowanych,
• zawartość CaO w odważonej próbce cementu (ms)
• procentową zawartość CaO w cemencie (p%).
Wzór sumaryczny na stężenie procentowe CaO w cemencie zgodne z normą PN-EN
CaO % = [0,03 • fD Vanaiitu' 10 56,08* Vśr / 1000 V analitu a] * 100%
Gdzie: 0,03 — stężenie EDTA w molach/dcm3 (titranta)