s 132 133

132 ROZDZIAŁ 5

•    umiejętność planowania pracy szkoły lub placówki,

•    współpraca ze środowiskiem,

•    umiejętność promowania szkoły lub placówki,

•    obieg dokumentów i system informowania,

•    klimat i atmosfera pracy;

2)    sprawowanie nadzoru pedagogicznego²³⁷;

3)    kontrolę wypełniania obowiązku szkolnego (art. 19 ust. 1 u.s.o.)

4)    kontrolę wypełniania obowiązku przedszkolnego należącą do dyrektora szkoły podstawowej (nie przedszkola), w obwodzie której dziecko za mieszkuje (art. 14 b ust. 2 u.s.o);

5)    sprawowanie opieki nad uczniami oraz stwarzanie warunków ich harmonijnego rozwoju psychofizycznego przez aktywne działania prozdrowotne. W tym zakresie do zadań dyrektora należy dbałość i przestrzeganie godności i praw dziecka oraz zapewnianie pomocy i opieki psychologiczno-pedagogicznej²³⁸. Organizacja zajęć dydaktycznych i wychowawczych powinna uwzględniać bezpieczeństwo i zdrowie uczniów (wychowanków). Powinny temu sprzyjać odpowiednio dobrane metody pracy, bezpieczne, dostosowane do wieku wyposażenie pomieszczeń oraz dbałość o kulturę fizyczną;

6)    realizację uchwał rady szkoły lub placówki oraz uchwal rady pedagogicznej, podjętych w ramach ich kompetencji stanowiących. Dyrektor działa tu jako organ wykonawczy. Jako przewodniczący rady pedagogicznej przede wszystkim:

•    planuje i organizuje posiedzenia rady pedagogicznej,

•    prowadzi rejestr uchwał i kontroluje ich realizację,

•    przestrzega prawa i egzekwuje przestrzeganie go przez radę pedagogiczną,

•    wstrzymuje wykonanie uchwał rady pedagogicznej niezgodnych z prawem. Jeśli uchwały rady są niezgodne z przepisami prawa, dyrektor wstrzymuje ich wykonanie i ma obowiązek powiadomić o tym organ prowadzący i organ sprawujący nadzór pedagogiczny;

7)    dysponowanie środkami określonymi w planie finansowym szkoły lub placówki, zaopiniowanym przez radę szkoły lub placówki, i ponoszenie odpowiedzialności za ich prawidłowe wykorzystanie, a także możliwość organizowania administracyjnej, finansowej i gospodarczej obsłu-

²³⁷    Szczegółowe zasady sprawowania przez dyrektora nadzoru pedagogicznego zostały opisane w podrozdziale „Nadzór pedagogiczny”.

²³⁸    Zob. na przykład M. Holzer, Prawa dziecka w szkole (w:) Wokół praw dziecka, cz. I, Warszawa 1993, s. 22 i 23; Konwencja o Prawach Dziecka - analiza i wykładnia, pod red. T. Smyczyńskiego, Poznań 1999, s. 464.

133

ORGANIZACJA SZKOŁY LUB PLACÓWKI OŚWIATOWEJ

gi szkoły lub placówki. Współczesny dyrektor poza dbałością o jak najwyższą jakość kształcenia i wychowania musi również zabiegać o ekonomiczną stabilność funkcjonowania kierowanej jednostki. Dysponuje on środkami finansowymi i podejmuje decyzje związane z budżetem. W tym celu wprowadza wewnętrzny system kontroli finansowej. Jako kierownik zakładu pracy dyrektor między innymi:

•    opracowuje projekt planu finansowego szkoły (art. 41 u.s.o.),

•    tworzy i zatwierdza roczny plan finansowy środków specjalnych (art. 79 u.s.o.),

•    właściwie gospodaruje mieniem szkoły (art. 34a u.s.o.);

<S) wykonywanie innych zadań wynikających z przepisów szczególnych, zawartych w licznych aktach prawnych dotyczących funkcjonowania szkoły, placówki i kierowania zakładem pracy. Są to na przykład regulacje dotyczące obronności kraju i wynikające z nich obowiązki związane z właściwym zabezpieczeniem schronu znajdującego się pod budynkiem, czy też przepisy ustawy z dnia 13 kwietnia 2007 r. o Państwowej Inspekcji Pracy (Dz. U. Nr 89, poz. 589 z późn. zm.), które dają prawo kontrolowania przez inspektorów pracy wszystkich pracodawców, bez względu na formę organizacji, czyli także dyrektora;

9)    współdziałanie ze szkołami wyższymi oraz zakładami kształcenia nauczycieli w organizacji praktyk pedagogicznych;

10)    odpowiedzialność za właściwą organizację oraz przebieg sprawdzianu i egzaminów, przeprowadzanych w szkole. Cel ten będzie możliwy do osiągnięcia przy właściwej współpracy z okręgową komisją egzaminacyjną i organem nadzoru pedagogicznego;

I I) możliwość ustalenia profilu kształcenia, odpowiednio ogólnozawodo-wego w liceum profilowanym, w porozumieniu z organem prowadzącym szkołę, po zasięgnięciu opinii kuratora oświaty, a w szkole zawodowej dodatkowo po uzyskaniu pozytywnej opinii wojewódzkiej lub powiatowej rady zatrudnienia (w zależności od organu prowadzącego samorządu terytorialnego);

12) zapewnienie bezpieczeństwa uczniom i nauczycielom w czasie zajęć organizowanych przez szkołę.

Działając jako organ administracji publicznej dyrektor jest uprawniony do wydawania decyzji administracyjnych, czyli indywidualnych aktów stanowienia prawa, skierowanych do konkretnego adresata i w konkretnej sprawie, w drodze postępowania administracyjnego (regulowanego przez kodeks postępowania administracyjnego). Decyzje administracyjne, które dyrektor wydaje na mocy ustawy o systemie oświaty, dotyczą: