s 138 139

138 ROZDZIAŁ 5

Rada szkoły lub placówki

Zgodnie z art. 50 u.s.o. rada szkoły lub placówki jako fakultatywny organ uczestniczy w rozwiązywaniu spraw wewnętrznych szkoły, a także:

•    uchwala statut szkoły (placówki),

•    przedstawia wnioski w sprawie rocznego planu finansowego środków specjalnych szkoły (placówki) i opiniuje zgłaszany przez dyrektora pro jekt planu finansowego,

•    może wystąpić do organu sprawującego nadzór pedagogiczny z wnios kiem o zbadanie i ocenę działalności szkoły (placówki), dyrektora, innego nauczyciela,

•    opiniuje plan pracy szkoły (placówki), projekty innowacji i eksperymen tów pedagogicznych,

•    ocenia sytuację oraz stan szkoły (placówki) i występuje z wnioskiem do dyrektora, rady pedagogicznej, organu prowadzącego, wojewódzkiej rady oświatowej, w szczególności w sprawach organizacji zajęć pozalekcyjnych i przedmiotów nadobowiązkowych.

Rada szkoły składa się z co najmniej sześciu osób. W jej skład wchodzą w równej liczbie (art. 51 u.s.o.):

•    nauczyciele wybrani przez ogół nauczycieli,

•    rodzice wybrani przez ogól rodziców,

•    uczniowie wybrani przez ogół uczniów (nie dotyczy to przedszkoli, szkól podstawowych, z wyłączeniem szkół dla dorosłych, szkół specjalnych, a także placówek dla dzieci i młodzieży z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym, znacznym lub głębokim). Udział tym organie uczniów gimnazjów nie jest obowiązkowy.

Rady szkoły nie tworzy się w szkołach lub placówkach, w których ze względu na specyfikę organizacji pracy i zadania nie ma możliwości wyłonienia stałej reprezentacji rodziców lub uczniów. Kadencja rady trwa trzy lata. Jest to jedyny organ społeczny w strukturze szkół i placówek oświatowych, który gwarantuje równość wszystkich wchodzących w jego skład podmiotów²⁴¹. Rada szkoły uchwala regulamin swojej działalności oraz wybiera przewodniczącego (zob. załącznik 2). Zebrania rady szkoły, podobnie jak zebrania rady pedagogicznej, są protokołowane. W posiedzeniach mogą brać udział, ale wyłącznie z głosem doradczym, dyrektor szkoły (placówki)

²⁴¹ B. Śliwierski, Rada szkoły rada oświatowa. Przewodnik dla samorządowych władz oświatowych, dyrektorów szkół, nauczycieli, rodziców i uczniów, Kraków 2002, s. 32-33 i n.

139

ORGANIZACJA SZKOŁY LUB PLACÓWKI OŚWIATOWEJ

lub inne zaproszone osoby. Rady szkół i placówek mogą porozumiewać się /c sobą w celu nawiązania współpracy.

Zgodnie żart. 51 ust. 9 u.s.o. dyrektor szkoły inicjuje powstanie rady szkoły. Może to zrobić z własnej inicjatywy, a musi to uczynić wtedy, gdy i wnioskiem wystąpi rada rodziców (zob. załącznik 3), a w przypadku szkół ponadgimnazjalnych także samorząd uczniowski. Rada szkoły jest fakulta-Iywnym organem szkoły (placówki) i jeżeli nie zostanie powołana, jej funk-t je pełni rada pedagogiczna. Można zaryzykować stwierdzenie, że z jednej strony powołanie organu, na który w mniejszym stopniu niż na działalność i ady pedagogicznej ma wpływ dyrektor, nie leży w jego interesie, jednakże drugiej strony kolejny organ może rzeczywiście ułatwić dyrektorowi szkoły rozwiązywanie wewnętrznych problemów.

Rada rodziców

Rada rodziców jest społecznym, obowiązkowym organem szkoły lub placów-ki. Stanowi ona samodzielną reprezentację rodziców uczniów (art. 53 ust. 1 u.s.o.). Zasady jej tworzenia uchwala ogół rodziców uczniów danej szkoły lub placówki, a rada uchwala regulamin swojej działalności. W ustawie dopuszczono możliwość nadania temu organowi innej nazwy (art. 53 ust. 3 u.s.o.). Ustawa o systemie oświaty wskazuje skład rad rodziców. W jej skład wchodzą:

•    w szkołach - po jednym przedstawicielu rad oddziałowych, wybranych w tajnych wyborach przez zebranie rodziców uczniów danego oddziału,

•    w placówkach - co najmniej siedmiu przedstawicieli wybranych w tajnych wyborach przez zebranie rodziców wychowanków danej placówki,

•    w szkołach artystycznych - co najmniej siedmiu przedstawicieli wybranych w tajnych wyborach przez zebranie rodziców uczniów danej szkoły.

Zgodnie z § 1 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 38 sierpnia 2007 r. w sprawie rodzajów szkół i placówek, w których nie tworzy się rad rodziców (Dz. U. Nr 157, poz. 1101 i 1102), rad tych nie tworzy się w następujących rodzajach szkół i placówek publicznych prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego i ministrów:

•    w szkołach dla dorosłych,

•    w szkołach policealnych dla młodzieży,

•    w szkołach przy zakładach opieki zdrowotnej,

•    w szkołach przy zakładach poprawczych i schroniskach dla nieletnich,

•    w szkołach przy zakładach karnych,