s '5 (2)

ostatnich latach zyskało wymiar uniwersalny, jako miejsce związane z osobą Karola Wojtyły.

Nieregularność planu kwartału Grodzkiego, stanowiącego południową część dawnego Krakowa, odzwierciedla jego bogate przedlokacyjne dzieje. Główna arteria, ulica Grodzka, odmiennie niż wszystkie pozostałe wychodzi skośnie z narożnika Rynku, co jest wynikiem dostosowania jej biegu do prastarego szlaku z zachodu i północy ku Wawelowi. Okolice klasztoru Dominikanów stanowiły w pierwszej połowie XIII wieku główny ośrodek osady, nabierającej stopniowo charakteru miejskiego. Tu mieścił się ówczesny plac handlowy oraz kościół parafialny Św. Trójcy, tu też osiedliły się w bliskim sąsiedztwie zakony żebracze. Dopiero lokacja z roku 1257 ostatecznie zadecydowała o przesunięciu centrum miasta w rejon obecnego Rynku. Nieco dalej ku południowi rozciąga się dawny Okół, który odegrał wielką rolę w procesie kształtowania się miasta w okresie wczesnego średniowiecza, a w roku 1312 otrzymał od Łokietka przywilej lokacyjny. Owa Civitas Nova in Okol została stosunkowo szybko wchłonięta przez Kraków, a jej pierwotna struktura urbanistyczna w znacznym stopniu zatarta. Dopiero badania w ostatnich kilkunastu latach ujawniły relikty kolejnych układów osadniczych Okołu, jego fortyfikacji, a nawet ratusza i sukiennic, położonych pomiędzy dzisiejszym placem Wita Stwosza a ulica Senacka.___

Klasztor Dominikanów wraz z kościołem Św. Trójcy stanowi złożony kompleks budynków, zajmujący większą część terenu pomiędzy Plantami a ulicami Sienną, Stolarską i Dominikańską. Początki klasztoru sięgają roku 1222, kiedy to biskup Iwo Odrowąż oddał sprowadzonym z Bolonii zakonnikom dotychczasowy kościół parafialny. Pozostałością tych czasów jest romański refektarz, pierwotnie będący właśnie owym kościołem Św. Trójcy, lub też, jak chcą inni badacze, oratorium wzniesionym już dla dominikanów wkrótce po ich sprowadzeniu, a później włączonym w obręb klasztoru. Budowę nowego, wczesnogotyckiego kościoła rozpoczęto zapewne po najeździe tatarskim w roku 1241. Miał on układ halowy, w drugiej połowie XIV i XV wieku został jednak powiększony i podobnie jak kościół Mariacki, zamieniony na trójnawową bazylikę. Stopniowo wznoszono również zabudowania klasztorne, początkowo zgrupowane wokół

18< 275