ScannedImage 10

124

GWiDO ZLATKHS

Jest to to samo, co powiedział Resz Lakisz: Jakie jest znaczenie wersetu: Jam jest Bóg Wszechmogący (Rdz 17,1)? [To znaczy] jestem ten, co mówi światu: Dosyć! Resz Lakisz powiedział: Gdy Święty Błogosławiony tworzył morze, rozprzestrzeniało się ono dopóki Święty Błogosławiony nie poskromił go i nie sprawił, źe wyschło, bo powiedziane jest: On poskramia morze i On je osusza i wszystkie rzeki zamienia w pustynię (Na 1,4).

Nasi Rabini nauczali: Dom Szamaja¹⁰ mówi: Niebo zostało stworzone najpierw, a dopiero potem została stworzona ziemia, bo powiedziane jest: Na początku Bóg stworzył niebo i ziemię (Rdz 1,1). Dom Hiiela mówi: Ziemia została stworzona najpierw, a dopiero potem niebo, bo powiedziane jest: Gdy Pan Bóg stworzył ziemię i niebiosa (Rdz 2,4). Dom Hiiela powiedział domowi Szamaja: Według waszej opinii [najpierw] buduje się górne piętro a dopiero potem dom. Bo powiedziane jest: Buduje w niebie swą górną komnatę, a strop swój zakłada na ziemi (Am 9,6). Odpowiedział dom Szamaja domowi lliłela: Zgodnie z waszym poglądem [najpierw] robi się podnóżek a dopiero później robi się tron! Bo powiedziane jest: Tak mówi Pan: Niebiosa są moim tronem, a ziemia podnóżkiem dla nóg moich (Iz 66,1). Lecz Uczeni mówią: Oba zostały stworzone w tym samym czasie, bo jest powiedziane: Moja to ręka założyła ziemię i moja prawica rozpostarła niebiosa; gdy Ja na nie wołam, wszystkie razem stają (Iz 48,13). A co na to tamci?¹¹ Jakie jest znaczenie razem - [To znaczy,] że nie mogą być oddzielone jedno od drugiego. A jednak ze wersety przeczą sobie nawzajeml - Resz Lakisz wyjaśnił: Gdy były tworzone. On stworzył [najpierw] niebiosa, a potem stworzył ziemię; iecz kiedy je rozpościerał, rozpostarł ziemię [najpierw] a następnie rozpostarł niebiosa.

Co to znaczy niebiosa? R. Jose b. Hanina powiedział: To znaczy: Tam jest woda.¹² W baraicie naucza się: [To znaczy] ogień i woda; co nas

¹⁰    Bet Szamaj i Bet Miel, dwie główne szkoły (tradycje), wywodzące się od mędrców z okresu zugoł - par (przełom poprzednej i naszej ery), Szamaja i Hiiela. Stanowisko Szamaja było zwykłe rygorystyczne, podczas gdy Hilel był bardziej tolerancyjny i elastyczny. W dyskusjach odnotowanych w Talmudzie szkoła Szamaja jest zawsze wymieniana pierwsza, zaś szkoła Hilda jest z reguły' stroną zwycięską, co prawdopodobnie świadczy o dominującej pozycji hilelitów w czasach redagowania Talmudu.

¹¹    Tj. jak na argument rabinów odpowiedziały szkoły Hilda i Szamaja.

Wyraz niebiosa (hebr. sza matm) objaśniany jest tutaj jako zestawienie szant - tam i matm - woda.