ScannedImage 58

- 168

4 5

żaniera . Przybycie jednak Japończyków na wyspę, przyczyniło się do wzmożenia działalności kultowej) były ktt tomu powody,' Japończycy świadomie podtrzymywali i szerzyli idee kargistyczne podając się za przodków, aby w ten sposób zyokaó przychylność ludnośoi i nakłonić ją do kolaboracji, Viele wioeek chrzęścijańskioh przyłączyło się do kultu, współpracowało z Japończykami i szerzyło propagandę antyeuropejską w nadziei, że Japońozyoy przyniosą im oczekiwane cargo} imponowało bowiem ludnośoi lokalnej teohnlczne wyposażenie armii japońskiej. Gdy jednak w 19hh r. Japończycy zostali zmuszeni przez aliantów do powolnego opuszczenia wyspy i trapieni głodem zabijali świnie, zabierali jedzenie, niszczyli ogrody, wielu zwolenników kultu latub porzuciło go, zwątpiło w nadejście cargo i przeżywało gorzkie rozczarowanie z niespełnionyoh obietnic. Gdy w 19**ó r. pojawił się Yali Singina, kult letub został wchłonięty przez zwolenników tego lidera,,

3,3*6. Kult czarnego króla

Już na długo przed przybyciom Białych w rejony górskie lokalna ludność miała możliwość otrzymania wiadomości o nich różnymi kanałami, przede wszystkim zaś przez powraoająoyoh a wybrzeża do swyoh wiosek robotników najemnych, V 19*10 r. dwóch, tubylców wracających znad Sepiku przyniosło w okołioe Mount Hagen wiadomości o czarnym królu i obrzędach kultowych odprawianych w rejonie Altape-Yowak (por, wyżej)^. Ideologia jednak pierwotnego kultu ozaraego króla z okollo Aitape została w rejonach górskich wzbogacona nowymi treściami. Zaczęły się szerzyć fantastyczne pogłoski wśród ludnośoi o ogromny oh domach zbudowanych ze szklą, o możliwościach pobioia Europo jo zyków oraz zagarnięcia i oh domów ze szkła, pełnych bogaotwa. Patrol ANGA.U kontrolujący rejon pomiędzy Wabag (prowincja Highlands Zachodni) a wschodnimi granloami Irianu Zachodniego relacjonował w sprawozdaniu, że ludność Zabijała swoje Świnio i oczekiwała na nadejście wielkiej świni z nieba. Zanim jednak ona nadejdzie, wierzono, że nastanie długa, trzydniowa noo) gromadzono więo odpowiednie zasoby pożywienia, wody i drzewa .opałowego. Budowano większe niż zwykle domy oargo, aby wszyscy mieszkańcy okolicy mogli się w nioh pomieścić, gdy nastanie "wielka noo**. Pojawiło się wielu wizjonerów twierdzących,, że rozmawiali z kapulami ((kangury nadrzewne) lub że byli na dnie jezior wykładanych złotem i złotymi muszlami. Jeden wizjoner; oglądał nawet ogon "wielkiej świni**, który zamienił się

*ł5    ■' ' '

R, Inselmann, dz.oyt., s. 115» 132} por. też P. Lawrenoe, dz.oyt,,

•* 97*

B, R, Finney, - Big-Men and Business, Canberra 1973* s, 138| P. Wors-ley, dz.cyt., s. 199} J. Strelan, dz.oyt., s. 32.