SDC11693

Kredo liberalizmu

Liberalizm gospodarczy był zasadą organizującą społeczeństwo zajęte tworzeniem systemu rynkowego. Zrodzony z prostej niechęci do metod biurokratycznych, zamienił się w istną wiarę w Świeckie zbawienie człowieka poprzez samoregulujący się rynek. U źródeł tego fanatyzmu legło nagle skomplikowanie się zadania, które nowy kierunek miał zamiar rozwiązać: okazało się bowiem, że wprowadzanie nowego porządku wiązało się z ogromem cierpień, które musiały zostać zadane niewinnym osobom, a na dodatek wymagało wielkiej ilości wzajemnie ze sobą powiązanych przemian. Ewangeliczny zapał towarzyszący kredo liberalizmu był więc jedynie odpowiedzią na potrzeby w pełni ukształtowanej gospodarki rynkowej.

Często umiejscawia się początki leseferyzmu we Francji połowy XVIII wieku, kiedy po raz pierwszy użyto tego terminu; jest to podejście całkowicie ahistoryczne. Można bezpiecznie powiedzieć, że dopiero dwa pokolenia później liberalizm gospodarczy stał się czymś więcej niż pojawiającą się nieregularnie modą. Dopiero w latach dwudziestych XIX wieku opowiedział się za trzema klasycznymi zasadami, czyli za tym. że praca powinna osiągać swą cenę na rynku, że kreowaniem pieniądza powinien rządzić automatyczny mechanizm i że towary powinny swobodnie przepływać między krajami, bez utrudnień i przywilejów. Mówiąc w skrócie, opowiedział się za rynkiem pracy, systemem waluty złotej oraz wolnym handlem.

Przypisywanie autorstwa tej wizji Franęois Quesnayowi zakrawa na absurd. Fizjokrad w merkantylistycznym Swiecie żądali jedynie swobodnego eksportu zboża, aby zapewnić większe przychody rolnikom, dzierżawcom i właścicielom ziemskim, jeśli chodzi o resztę, to ordrt naturel fizjokratów opierał się na kierunkowej zasadzie kontrolowania przemysłu i rolnictwa przez wszechmocne jakoby i wszechwiedzące

161