Kinetyka chemiczna 229
W przypadku bardziej ogólnym, dla wyższych wartości współrzędnej chemicznej reakcji, należy uwzględnić odwracalność reakcji
2. Br + H2 ^ HBr + H.
*-2
Postępując podobnie, W. Ufnalski*1^ otrzymał równanie kinetyczne
z/[HBr]
dt
2k2 [H 2]
1 +
*-2 [HBr]
*3 [Br2]
Jak widać, równanie (6) jest graniczną postacią równania (7).
Przykład 5.13. Reakcja C2H6 + H2 —> 2CH4 może przebiegać według mechanizmu
(a) C2H6 «± 2CH3,
(b) CH3 + H2 CH4 + H,
(c) H + C2H6 ^>ch4 + ch3,
przy czym reakcja (a) jest tak szybka, że znajduje się w stanie równowagi, ze stałą równowagi K.d. Wyprowadzić wyrażenie na szybkość otrzymywania metanu.
Rozwiązanie. Metan powstaje w wyniku reakcji (b) i (c), a szybkość jego powstawania wynosi
rf[CH4]
dt
= *a[CH3][H2] + *c[H][C2H6].
Stosując metodę stanu stacjonarnego do atomów wodoru (produkt pośredni), możemy napisać
= *„[CH3][H2] - tc[H][C2H6] = 0.
Obliczone stąd stężenie wodoru atomowego wyniesie
[H] =
fr>[H2]
A-c[C2H6]
[CH3],
W. Ufnalski, Obliczenia fizykochemiczne, Oficyna Wyd. Polit. Warsz., Warszawa 1995, s. 392.