Kinetyka chemiczna 207
D =
1
Dla x = 0 otrzymamy
Wab = 1 +
a stąd
( b - 2 a)2 2 a b2
2 ab
2a - b (b - 2a)2
2
(b - 2ci)
2 »
w=-
(b - 2a):
Zatem po scałkowaniu mamy
+ const.
h = -Uin («-*)- y In (i - 2z) +
Z warunku, że dla / = 0, x = 0 znajdujemy stałą całkowania:
const = Din a + — ln b--——.
2 2b
Po wstawieniu jej do równania otrzymujemy a
1
1
W , b V
kt - Din + — ln ~ — + — \0 , /•
a - x 2 b — 2x 2 \ b — 2x b /
Ostatecznie, po podstawieniu D, FF oraz V i uporządkowaniu, stała szybkości reakcji rzędu trzeciego A + 2B -ł 2C, dla niestechiometrycznych stężeń początkowych substratów, dana jest wyrażeniem
1 / a (b - 2x) (b - 2a) 2x \
t(b - 2a)2 \ b(a -x) (b - 2x) b J
Rząd reakcji może być wyznaczony następującymi metodami:
a) metodą sprawdzenia, czy stała szybkości, obliczona według równania dla założonego rzędu, zachowuje stałą wartość;
b) metodą graficzną, wykreślając zależność od czasu odpowiednich dla danego rzędu funkcji stężeń i sprawdzając, która z nich daje linię prostą (c = f(t) dla ?7 = 0; lnc =/(/) dla n = 1; Mc — f{t) dla n = 2; czy 1/c2 =/(/) dla n = 3).
Obie te metody nadają się do wyznaczania rzędu reakcji będącego liczbą całkowitą;
c) metodą czasów połówkowych, przeprowadzając oznaczenie ty2 reakcji dla kilku różnych stężeń początkowych substratu. Ponieważ
(5.14)
const
c0